Dieta alkaliczna – co to jest i na czym polega?

Dieta alkaliczna to dieta, która polega na takim komponowaniu posiłków, aby zachować równowagę kwasowo-zasadową w organizmie. Prawidłowe proporcje pomiędzy produktami zasadotwórczymi a kwasotwórczymi powinny wynosić 80/20. Alkalizujące są te produkty, których spożywanie sprzyja dostarczeniu do organizmu takich składników mineralnych jak wapń, magnez, potas oraz sód. Do składników o właściwościach kwasotwórczych można natomiast zaliczyć siarkę, chlor oraz fosfor. 

Jedzenie alkaliczne to przede wszystkim produkty pochodzenia roślinnego. Powinny one być podstawowym elementem codziennej diety. Pozostałe zasady diety alkalicznej to unikanie spożywania produktów kwasotwórczych – są to zwłaszcza posiłki pochodzenia zwierzęcego. Podczas diety oczyszczającej organizm należy również unikać stresu i stosowania używek, jeść regularnie o stałych porach, dobrze się wysypiać oraz pić dużo wody. 

Dieta alkaliczna, czyli dieta zasadowa 

Dieta alkaliczna znana jest również jako dieta zasadowa czy też dieta odkwaszająca. Skąd to wynika? Spieszymy z odpowiedzią. Produkty, które podczas trawienia zachowują odczyn alkaiczny, to tak zwane produkty zasadowe. To właśnie one są polecane osobom, które chcą odkwasić swoje organizmy. Nie zdziw się więc, jeśli natrafisz kiedyś na tego rodzaju określenie. 

Kiedy potrzebujemy odkwaszania organizmu? 

Dieta odkwaszająca organizm często bywa krytykowana jako nienaukowa. Zwolennicy takiego podejścia słusznie zwracają uwagę, że organizm posiada naturalne mechanizmy, które zapobiegają obniżenia się poziomu pH płynów ustrojowych poniżej poziomu zagrażającemu życiu. Prawidłowo funkcjonujący organizm zapobiega temu w ten sposób, że wydala nadmiar dwutlenku węgla przez płuca, a także usuwa nadmiar kwasów dzięki nerkom. W ten sposób równowaga kwasowo-zasadowa może zostać zachowana, a życiu człowieka nie zagraża niebezpieczeństwo. 

Nie oznacza to jednak, że dieta alkaliczna jest pozbawiona sensu. Długotrwały nadmiar produktów zakwaszających w diecie może powodować niewielką zmianę poziomu pH, a także naraża na powstanie w organizmie niedoborów składników zasadowych. Możemy wtedy gorzej się czuć, mieć obniżoną odporność i częściej chorować. Badania naukowe wykazały u osób na diecie zakwaszającej zwiększone ryzyko zachorowania na przewlekłą niewydolność nerek, nadciśnienie tętnicze, kamicę nerkową, cukrzycę typu II oraz insulinooporność. Nie istnieją natomiast wystarczające dowody na to, że dieta taka zwiększa ryzyko nowotworów. 

Dieta odkwaszająca organizm to pojęcie potoczne, które nie jest stosowane w medycynie ani konwencjonalnej dietetyce. Często posługują się nim naturopaci oraz osoby propagujące zasady medycyny chińskiej. Bezpieczne oczyszczenie organizmu należy ograniczyć do wprowadzenia zmian w diecie oraz stylu życia. Nie jest natomiast konieczne ani wskazane stosowanie w tym celu suplementów z wysoką zawartością zasadotwórczych pierwiastków, takich jak wapń, potas, magnez czy sód.

Dieta alkaliczna – produkty

Słowo „dieta” kojarzy nam się przede wszystkim z ograniczeniem spożywanej ilości jedzenia. W przypadku diety alkalicznej jest jednak trochę inaczej. Powinna bazować na odpowiednich produktach. Jedzenie alkaliczne, czyli…?  Już tłumaczymy.

Zobacz także:

Jedzenie alkaliczne to przede wszystkim produkty pochodzenia roślinnego, takie jak warzywa i owoce. Silne działanie zasadotwórcze wykazują m.in.: cytryna, grejpfrut, mango, awokado, brokuł, sałata, kapusta, brukselka, pomarańcza, kiwi, banan, jabłka, kiełki, kalarepa, kasza jaglana, szpinak, karczochy, seler, oliwa z oliwek, rzodkiewka, zielona herbata, cukinia, groszek, zielony ogórek czy pomidor. 

Do produktów kwasotwórczych można natomiast zaliczyć zwłaszcza mięso i jego przetwory, nabiał, alkohol, sól, cukier, produkty z białej mąki, fast foody, jajka, papierosy, orzechy, większość zbóż, rośliny strączkowe czy kawę. 

Dieta alkaliczna – przepisy

Przepisy diety alkalicznej powinny być oparte na wymienionych w poprzednim akapicie produktach, czyli takich, które podczas trawienia zachowują odczyn zasadowy (dieta zasadowa). Na rodzimym rynku wydawniczym nie brakuje poradników z poradami oraz gotowymi przepisami na dania zgodne z zasadami diety alkalizującej. Gotowe propozycje na smaczne i pożywne dania można znaleźć także w sieci (np. na blogach tematycznych). My też mamy dla ciebie sprawdzone przepisy. Oto nasze trzy propozycje. 

  1. Kasza jaglana z bananem, startym na tarce jabłkiem, cynamonem oraz kiwi,
  2. Sałatka z kapusty pekińskiej, zielonego ogórka, jabłka i czerwonej papryki z dodatkiem łyżki oliwy z oliwek, bazylii, oregano i pieprzu roślinnego,
  3. Zielony koktajl ze szpinaku, kiwi, jabłka i awokado.

Dieta alkaliczna  –  zasady przy układaniu jadłospisu

Podstawową zasadą diety alkalicznej jest zwiększenie spożycia surowych warzyw i owoców (także w formie soków), a unikanie mięsa i cukru. Ograniczyć należy też spożycie napojów z zawartością kofeiny, alkoholu i wszelkich produktów wysoko przetworzonych (w tym produktów z mąki oczyszczonej). Ryż, makaron, jaja można włączyć do jadłospisu tylko w niewielkich ilościach. Mleko, sery i oleje tłoczone na zimno są dozwolone.

Układając jadłospis diety alkalicznej (zasadowej), warto pamiętać, by znalazły się w nim następujące produkty:

  • owoce: jabłka, jagody, morele, banany, awokado, granaty, grejpfruty, winogrona, melony, cytryny, pomarańcze, gruszki, arbuzy.
  • warzywa: brokuły, dynia, czosnek, cebula, seler, szparagi, szpinak, kalafior, kapusta, buraki, rzodkiewka, bataty i ziemniaki,
  • kiełki roślin,
  • przyprawy: cynamon, imbir, curry, musztarda, sól morska.

Dieta zasadowa – efekty 

Dieta alkaliczna może pomóc odzyskać energię, schudnąć, wzmocnić odporność organizmu, a także pozbyć się zmęczenia i bezsenności. Jej długotrwałe stosowanie wpływa również pozytywnie na stan włosów, paznokci oraz wygląd skóry. Stosowanie diety zasadowej ułatwia ponadto pozbycie się problemów żołądkowych, takich jak zwłaszcza wzdęcia i zaparcia.  

Dieta zasadowa – przeciwwskazania 

Zasady diety alkalicznej nie powinny być wprowadzane w życie przez kobiety w ciąży oraz karmiące. Jest to związane z tym, że oczyszczanie organizmu powoduje uwalnianie się do krwiobiegu różnego rodzaju toksyn i innych produktów przemiany materii. Mogą one następnie przedostać się do mleka matki, którego spożywanie narazi dziecko na problemy zdrowotne. 

Dieta zasadowa może być również niebezpieczna w przypadku jej rygorystycznego stosowania. Wiele kwasotwórczych produktów jest zdrowych, np. zboża, rośliny strączkowe czy orzechy, dlatego nie należy wycofywać ich z diety. Mogłoby to narazić na ryzyko niedoborów pokarmowych.