Czym jest stres?

Choć nie mamy jednej naukowej definicji tego zjawiska, w dużym uproszczeniu można powiedzieć, że stres to odpowiedź organizmu na niesprzyjające wydarzenia i środowisko stwarzające zagrożenie (czy też wywołujące poczucie zagrożenia) albo utrudniające realizację ważnych dla jednostki potrzeb.

Choć stres jest postrzegany jako negatywne zjawisko, którego za wszelką cenę chcemy się wyzbyć, w swej pierwotnej roli jest pożyteczny, ma aktywować do działania. Dopiero gdy osiągnie zbyt duże nasilenie bądź też staje się przewlekły,  zaczyna być problemem, który może rzucać cień na wszystkie sfery życia.

Przewlekły stres a zdrowie

Warto nauczyć się, jak radzić sobie ze stresem, ponieważ jeśli jest przewlekły, ma negatywny wpływ na zdrowie człowieka. Chroniczny stres osłabia organizm, dzięki czemu staje się on bardziej podatny na infekcje oraz choroby. Jest on jednym z głównych czynników sprzyjających rozwojowi schorzeń takich jak:

  • grypa,
  • infekcje górnych dróg oddechowych,
  • stany zapalne,
  • choroby skórne,
  • choroby nowotworowe,
  • bezsenność,
  • bóle głowy, mięśni, kręgosłupa,
  • dolegliwości układu trawiennego (zgaga, biegunka, zaparcia),
  • choroby autoimmunologiczne,
  • choroby związane z psychiką (depresja, nerwica).

Radzenie sobie ze stresem jest ważne nie tylko dla twojego zdrowia, ale również dobrego samopoczucia. Nadmiar kortyzolu, czyli tzw. hormonu stresu przekłada się bezpośrednio na twoje codzienne funkcjonowanie. Przewlekły stres pobudza organizm do wywarzania dużych ilości kortyzolu. Hormon ten blokuje przedostawanie się do mózgu serotoniny, czyli substancji wprawiającej w dobry nastrój i euforię. Z tego powodu osoby, które na co dzień poddawane są dużym dawkom stresu i słabo sobie z nim radzą, nierzadko chorują na depresję lub nerwicę.

Jak radzić sobie ze stresem? Skuteczne sposoby

Radzenie sobie ze stresem to umiejętność, którą posiada jedynie część ludzkości. Pozostali mogą się tego nauczyć, stosując odpowiednie techniki oraz rozładowując negatywne emocje na różne sposoby. Warto pamiętać, że na każdego działa coś innego, nie zniechęcaj się więc przy pierwszej próbie.

Pierwszą i jedną z najlepszych metod radzenia sobie ze stresem jest uprawianie aktywności fizycznej. Dzięki ruchowi mózg rozpoczyna produkcję endorfin, czyli hormonów redukujących poziom stresu oraz niwelujących odczuwanie bólu. Ponadto, dzięki ćwiczeniom możesz pozbyć się napięcia nerwowego z mięśni i rozładować emocje, co również jest bardzo korzystne dla twojego zdrowia. Rodzaj sportu, na jaki się zdecydujesz, nie jest istotny. Zdecydowanie bardziej liczy się regularność, dzięki której zdołasz utrzymać poziom stresu na tym samym, niskim poziomie. 

Postaraj się dobrać sposób radzenia sobie ze stresem do swojego stylu życia. Na przykład, jeśli jesteś osobą aktywną, boks lub bieganie sprawdzą się prawdopodobnie lepiej niż joga. Treningi jogi oraz pilatesu będą dobrymi technikami radzenia sobie ze stresem dla osób, które wolą bardziej statyczne rozwiązania. Ćwiczenia te są bardzo spokojne i polegają głównie na rozciąganiu mięśni, często w towarzystwie odpowiedniej, relaksacyjnej muzyki.

Zobacz także:

Joga i pilates mają za zadanie wyciszyć organizm, rozluźnić mięśnie oraz pomóc odnaleźć wewnętrzną harmonię i spokój ducha. Dzięki regularnym ćwiczeniom jesteś w stanie utrzymać poziom stresu na niskim poziomie, wyrzeźbić ciało oraz zapewnić sobie dzienną dawkę relaksu. .

Jak radzić sobie ze stresem? Inne techniki i metody 

Jak radzić sobie ze stresem w codziennych sytuacjach? Czy jest możliwość, by szybko i bez wysiłku fizycznego zapanować nad nerwami i rozluźnić napięte mięśnie? Jakie są najlepsze techniki i metody radzenia sobie ze stresem do zastosowania na co dzień?

Ćwiczenie oddechu przeponą

Jedną z najbardziej znanych technik, która pomaga opanować stres, jest ćwiczenie oddechu przeponą. Można je wykonywać praktycznie wszędzie i w każdej pozycji, choć oczywiście najwygodniej będzie na siedząco.

Aby rozpocząć ćwiczenie, weź głęboki wdech nosem, jednocześnie wypychając brzuch do przodu. Wstrzymaj powietrze na około trzy sekundy, po czym powoli wypuść je ustami, jednocześnie napinając i wciągając brzuch. Jeśli to możliwe, w trakcie wykonywania ćwiczenia zamknij oczy i postaraj się oderwać myśli od stresującej sytuacji, koncentrując się wyłącznie na prawidłowym oddechu.

Ćwiczenie oddychania przeponą możesz wykonywać do momentu, w którym poczujesz, że stres został zredukowany, a napięcie zniknęło. Zazwyczaj wystarcza zaledwie minuta prawidłowego oddechu, by opanować emocje i wrócić do pełnej równowagi.

Medytacja

Jedną z polecanych technik relaksacyjnych, które pomogą zapanować nad stresem, jest medytacja. Polega ona na oczyszczeniu głowy z wszystkich negatywnych myśli, wsłuchaniu się w swoje ciało i wyciszeniu układu nerwowego. Medytacja zajmuje kilka minut dziennie i nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Istotny jest jedynie spokój. Ważne, by nikt nie przeszkadzał ci w trakcie jej wykonywania.

Jak zacząć medytować? Usiądź wygodnie i zamknij oczy. Postaraj się wyrzucić z głowy wszystkie myśli - zarówno te dobre, jak i te złe. W trakcie medytacji możesz posiłkować się muzyką (darmowe nagrania znajdziesz w internecie), choć nie musisz. Najlepiej wsłuchać się w odgłosy własnego ciała, na przykład w dźwięki bicia serca. Staraj się nie koncentrować na niczym poza własnym organizmem.

W medytacji oprócz oczyszczenia umysłu ważna jest prawidłowa postawa oraz oddech. Zwróć uwagę na to, by się nie garbić. Proste plecy ułatwiają pracę mięśni oraz prawidłowy przepływ krwi przez organizm. Istotny jest także sposób oddychania. Bierz głębokie wdechy nosem, wstrzymuj na chwilę powietrze, a następnie powoli wypuszczaj je ustami. Postaraj się cały czas kontrolować ten proces. Dzięki temu utrzymasz swoją koncentrację na funkcjach ciała, nie pozwalając na zaburzenie równowagi w umyśle.

Jak radzić sobie ze stresem w pracy?

Jak uporać się ze stresem w pracy? Jest to miejsce, które zazwyczaj generuje najwięcej napięcia nerwowego w życiu człowieka. Jednocześnie, możliwości w pracy często są dość ograniczone: nie ma miejsca na wykonywanie ćwiczeń fizycznych czy trening jogi.  Warto zatem opanować techniki, które pomogą ci się zrelaksować i zapanować nad stresem w pracy.

Jedną z nich jest wykonywanie ćwiczeń izometrycznych. Polegają one na napinaniu oraz rozluźnianiu mięśni w poszczególnych partiach ciała. Przykładami takich ćwiczeń mogą być:

  • wzruszanie ramionami – wyprostuj się na krześle, łokcie trzymaj przy bokach. Następnie postaraj się jak najwyżej unieść ramiona do góry, nie poruszając pozostałymi częściami rąk. Utrzymaj napięcie mięśni przez około 5 sekund, po czym rozluźnij mięśnie. Ćwiczenie powtarzaj do momentu, w którym poczujesz, jak napięcie opuszcza twoje ciało.
  • napinanie mięśni nóg – wyprostuj się na krześle. Między kolanami umieść miękki przedmiot, który możesz zginać bez ryzyka jego odkształcenia. Może to być pluszowy miś, gumowa piłeczka lub kilka zmiętych kartek papieru, uformowanych w kulkę. Następnie postaraj się napierać na niego z obydwóch stron, jednocześnie napinając mięśnie łydek oraz ud. Ćwiczenie możesz wykonywać naprzemiennie, raz napinając, raz rozluźniając ucisk na przedmiot do momentu, gdy poczujesz ulgę.

Jak radzić sobie ze stresem w szkole lub przed egzaminem?

Naukę metod radzenia sobie ze stresem warto rozpocząć od najmłodszych lat, w myśl zasady praktyka czyni mistrza. Umiejętność panowania nad nerwami w szkole lub przed ważnym egzaminem pomaga w zwiększeniu koncentracji i likwiduje problemy z pamięcią. Jaką technikę radzenia sobie ze stresem najlepiej zastosować w szkole?

Na początku postaraj się ustalić źródło stresu, czyli jakie sytuacje powodują u ciebie nadmierne napięcie. Jeśli stres powoduje presja ze strony nauczycieli lub rówieśników, warto porozmawiać o tym z rodzicami, wychowawcą lub szkolnym pedagogiem. Jeśli źródłem stresu jest egzamin lub klasówka, musisz wiedzieć, że stres przedegzaminacyjny najczęściej bierze się z poczucia nieprzygotowania, dlatego warto porządnie przyłożyć się do nauki.

Na dzień przed egzaminem odłóż jednak książki. Zamiast tego zrób sobie kąpiel relaksacyjną, posłuchaj ulubionej muzyki, obejrzyj ciekawy film. Zadbaj o pozytywne nastawienie i postaraj się ograniczyć myśli o nadchodzącym egzaminie do minimum. Możesz oczywiście też skorzystać z opisanych przez nas wcześniej metod radzenia sobie ze stresem: aktywność fizyczna, ćwiczenia oddechowe, medytacja z pewnością pomogą ci uporać się z sytuacją.