Biseksualizm* to jedna z orientacji seksualnych ludzi. Występuje u około 4 procent populacji i charakteryzuje się odczuwaniem pociągu fizycznego do osób o różnych płciach, zarówno kulturowych, jak i biologicznych. Mimo tego, że jest powszechnie występującym rodzajem seksualności, wyrosło wokół niej wiele mitów.
Co to jest biseksualizm?
Biseksualizm* to orientacja seksualna, w której dana osoba odczuwa pociąg erotyczny w kierunku więcej niż jednej płci biologicznej lub kulturowej. Mimo tego, że ten rodzaj seksualności występował od zarania dziejów, zarówno u ludzi jak i innych gatunków zwierząt, sam termin „biseksualizm” został wprowadzony do użytku dopiero pod koniec XIX wieku. Powstał z połączenia dwóch słów - greckiego bi, czyli „oboje, dwa” oraz łacińskiego sexualis czyli „płciowy”. Flaga dumy osób biseksualnych jest stworzona z dwóch poziomych pasów, różowego i niebieskiego, które pośrodku łączą się w trzeci, cieńszy, w kolorze fioletowym.
Kim jest biseksualista? To człowiek, który trwale odczuwa pociąg fizyczny do osób dwóch lub większej liczby płci i może wchodzić z nimi w relacje seksualne, romantyczne i emocjonalne. Co ważne, osoby biseksualne nie muszą odczuwać pociągu erotycznego w jednakowym stopniu do kobiet, mężczyzn lub innych płci. Niektórzy wykazują wyraźną, ale nie wyłączną preferencję w stosunku do jednej z nich, co nie oznacza, że przestają identyfikować się jako bi.
Naukowcy zgadzają się co do tego, że orientacja seksualna jest cechą wrodzoną i nie mamy na nią wpływu. Co w takim razie powoduje, że jesteśmy biseksualni, heteroseksualni czy homoseksualni? W tym momencie nauka nie jest w stanie wskazać jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Badacze przewidują, że nasza seksualność jest uwarunkowana interakcją czynników biologicznych, środowiskowych i hormonalnych.
Orientacja seksualna jest wrodzona i determinowana przez czynniki biologiczne, psychologiczne, rozwojowe i społeczne - to oficjalne stanowisko Światowego Towarzystwa Psychiatrycznego.
Co ciekawe, określenie „biseksualizm” dotyczy przede wszystkim ludzi, jednak inne gatunki zwierząt też wykazują zachowania biseksualne. Można zaobserwować je między innymi u:
- afrykańskich lwów
- orek
- delfinów
- pingwinów
- łabędzi
- żyraf
- flamingów
- mew
- szympansów bonobo
Tak jak wcześniej wspomnieliśmy, biseksualista to osoba, która odczuwa pociąg seksualny do ludzi zarówno tej samej, przeciwnej jak i innej płci, kulturowej lub biologicznej. Istnieje jednak również pojęcie orientacji romantycznej, a osoba biromantyczna wcale nie musi być biseksualistą.
Zobacz także:
Biseksualizm a biromantyzm - czym jest orientacja romantyczna?
Orientacja romantyczna definiuje nasz pociąg emocjonalny - mówi o tym, w kim się zakochujemy, z kim chcemy tworzyć relacje i związki romantyczne. Nie skupiamy się tutaj na pożądaniu fizycznym, ponieważ o ile u wielu z nas pokrywa się on z preferencjami romantycznymi, nie dotyczy to wszystkich osób.
Czym różni się biseksualność od biromantyczności? Przykładowo, osoba biroromantyczna może zakochiwać się i tworzyć związki z osobami dwóch lub więcej płci, będąc jednocześnie osobą aseksualną, czyli nie odczuwającą pociągu fizycznego do żadnej z nich. Za to biseksualista może być osobą aromantyczną, czyli w ogóle nie mieć potrzeby wchodzenia w relacje romantyczne z innymi.
Orientacja seksualna oznacza wrodzony lub niezmienny pociąg seksualny do innych ludzi. Orientacja romantyczna, odnosi się do pociągu romantycznego. Można na przykład odczuwać pociąg seksualny tylko do mężczyzn, a romantyczny jednocześnie do każdej osoby, niezależnie od jej tożsamości - przeczytamy na stronie amnesty.org.pl.
Biseksualizm w Polsce i na świecie
W 2021 roku organizacja konsultingowa IPSOS przeprowadziła badania wśród obywateli 27 krajów świata na wszystkich kontynentach. 4 procent badanych osób określiło swoją orientację seksualną jako biseksualizm.
Organizacje wspierające mniejszości seksualne szacują, że w Polsce około 2,5 procenta osób identyfikuje się jako biseksualiści. Nie możemy zapominać jednak, że tego typu badania nie są w stu procentach miarodajne, szczególnie w heteronormatywnych społeczeństwach. Niestety, wśród wielu osób dalej panuje przekonanie, że to heteroseksualizm jest „wyjściową” orientacją, a każdy inny rodzaj seksualności powinien być spychany na margines. Z tego powodu część osób biseksualnych może nie czuć się komfortowo z ujawnieniem swojej prawdziwej tożsamości przed innymi, a badania ankietowe stają się niedokładne.
Biseksualizm a bifobia
Bifobia może objawiać się poprzez brak akceptacji społecznej, uprzedzenie, dyskryminację, stereotypowe myślenie, a także akty nienawiści i agresji skierowane do osób biseksualnych. Dzieje się tak przede wszystkim w heteronormatywnych społecznościach, w których każda orientacja seksualna poza heteroseksualnością jest uważana za coś „nienaturalnego”. Co ważne, bifobię mogą przejawiać osoby o każdej orientacji seksualnej.
Przykładowym przejawem bifobii może być pogląd, że biseksualność nie istnieje, a ludzie, którzy się z nią identyfikują, są po prostu „niezdecydowani” albo chcą „zwrócić na siebie uwagę”. Co ważne, ten pogląd może wynikać z heteroseksizmu (czyli przekonania, że heteroseksualność jest jedyną „słuszną” orientacją seksualną), ale również z teorii monoseksualizmu, czyli przekonania, że ludzie mogą być tylko homoseksualni albo heteroseksualni. W wielu środowiskach biseksualizm jest odrzucany, jako mało ważna i „niewidoczna” orientacja. Z tego powodu osoby bi mogą mieć problem z ujawnieniem swojej prawdziwej seksualności, albo spotykać się z negatywnym nastawieniem, pogardą i wrogością od osób o innej orientacji.
Bifobia może mieć bardzo duży wpływ na zdrowie psychiczne osób biseksualnych. Najczęściej prowadzi do obniżenia poczucia własnej wartości, zaniżonej samooceny, a nawet chorób takich jak depresja czy zaburzenia nerwicowe.
Polskie organizacje pozarządowe, zajmujące się przeciwdziałaniem dyskryminacji ze względu na orientację seksualną, robią wszystko, co mogą, aby osoby nieheteronormatywne żyjące w naszym kraju były w pełni akceptowane na poziomie społecznym, politycznym i prawnym. Jedną z nich jest działająca od ponad 15 lat Kampania Przeciw Homofobii (KPH), która jasno określa swoją wizję przyszłości:
Polska jest krajem, w którym prawa człowieka są respektowane, a każdy jest traktowany równo i sprawiedliwie, z poszanowaniem swojej orientacji seksualnej i tożsamości płciowej, bez względu na różnice społeczne, polityczne i religijne.
Musimy pamiętać o tym, że aby osiągnąć ten cel, każdy z nas powinien kształtować odpowiednie wzorce zachowań, promujące akceptację każdego człowieka, bez względu na jego orientację seksualną. Tylko razem będziemy w stanie zbudować silne, empatyczne i otwarte społeczeństwo, w którym żaden obywatel nie cierpi z powodu dyskryminacji.
Biseksualizm - związki biseksualne
Związki biseksualne to relacje, w których przynajmniej jedna z osób identyfikuje się jako biseksualista. Mogą być to zarówno związki jedno jak i dwupłciowe.
Czy biseksualista, który jest w związku z osobą tej samej płci jest homoseksualistą? Nie. Orientacja seksualna mówi o trwałym i stałym pociągu skierowanym do konkretnych osób. Biseksualista może odczuwać go do osób o każdej płci. Jeśli w danym momencie wybierze relację z osobą tej samej płci, nie oznacza, że stał się homoseksualistą. Tak samo jest w przypadku, jeśli stworzy związek z osobą płci przeciwnej - wtedy nagle nie staje się hetero.
Biseksualizm a inne orientacje seksualne
Jak już wiemy, biseksualizm to orientacja dotycząca osób odczuwających pociąg seksualny do dwóch lub większej liczby płci, zarówno biologicznej, jak i kulturowej. Oprócz biseksualizmu, możemy wyróżnić orientacje seksualne takie jak:
- heteroseksualizm
- homoseksualizm
- aseksualizm
Heteroseksualizm, nazywany też heteroseksualnością, to orientacja seksualna, w której dana jednostka odczuwa pociąg fizyczny do osób przeciwnej płci. To dominująca seksualność u ludzi, z którą identyfikuje się w tym momencie około 80 procent populacji.
Homoseksualność (inaczej homoseksualizm) to orientacja, w której dana jednostka odczuwa pociąg fizyczny do osób tej samej płci. Według aktualnych badań, około 5 procent populacji to osoby homoseksualne.
Aseksualność lub aseksualizm to orientacja, w której dana osoba nie odczuwa pociągu fizycznego do żadnej z płci. Co ważne, nie jest to spowodowane chorobą ani zaburzeniem. Według obecnych danych, osoby aseksualne stanowią około 1 procent populacji.
Kolejną orientacją psychoseksualną, o której wiemy coraz więcej, jest panseksualizm. Mimo tego, że niektóre osoby uważają ją za jedną z form biseksualizmu, między tymi dwiema seksualnościami możemy zauważyć wiele różnic.
Biseksualizm a panseksualizm
Panseksualizm (inaczej panseksualność, omniseksualizm) ma sporo wspólnego z biseksualizmem. Co w takim razie różni te dwa rodzaje seksualności? Najprościej mówiąc, osoby biseksualne odczuwają pociąg fizyczny do dwóch lub większej liczby płci. Panseksualiści odczuwają pociąg seksualny do osób bez względu na ich tożsamość płciową.
Termin „panseksualizm” powstał z połączenia greckiego słowa pan oznaczającego „wszystko” i łacińskiego sexualis czyli „płciowy”. U podstaw panseksualności leży stwierdzenie, że każdy człowiek zasługuje na miłość, bez względu na płeć, orientację czy tożsamość.
Osoby panseksualne często nazywają samych siebie „ślepymi na płeć”.
Podobnie jak w orientacji bi, osoby panseksualne mogą odczuwać pociąg fizyczny oraz tworzyć relacje romantyczne z osobami różnych płci, jednak zaznaczają, że to nie płeć danej osoby sprawia, że czują wobec niej pożądanie.
Panseksualność nie jest wymysłem, jest prawdziwą i ważną orientacją seksualną. Osoby panseksualne potrafią tworzyć trwałe relacje z ludźmi, bo ta umiejętność nie zależy od orientacji. Osoby panseksualne nie są osobami, które „nie mogą się zdecydować”, niczego też nie udają. Ważne jest to, by nigdy nie podważać orientacji czy tożsamości innych osób - to, że czegoś nie rozumiemy, nie oznacza, że mamy prawo to oceniać - sexed.pl.
*Biseksualizm, czy inne tego typu -izmy, to nazewnictwo przestarzałe, dziś stosujemy raczej określenia z końcówką -ość, która nie ma budzi negatywnych skojarzeń, a zatem: heterosekualność, homoseksualność, biseksualność. Poza tym nawiązują do seksualności. Jednak ze względu na wymagania Google'a, chcąc, aby nasz artykuł dobrze się dla wypozycjonował i dotarł do was.
