Cytologia – co to za badanie?

Cytologia to jedno z najważniejszych badań profilaktycznych, które regularnie powinna wykonywać każda kobieta. Czemu jest tak ważne?

- Służy ono wykrywaniu stanów przednowotworowych i raka szyjki macicy – wyjaśnia Magdalena Szemryk, specjalistka II st. Położnictwa i Ginekologii z Klinik INVICTA.  Ekspertka dodaje: - Cytologia pozwala również kontrolować leczenie w przypadku wystąpienia choroby. Należy podkreślić, że rak szyjki macicy we wczesnym okresie rozwoju, gdy szanse na wyleczenie są największe, nie daje żadnych objawów.

Z tego właśnie powodu - wyjaśnia specjalistka - regularna cytologia jest bardzo istotna, by nie dopuścić do rozwoju zmian zaawansowanych.

Oczywiście samo badanie cytologiczne nie chroni przed zakażeniem wirusem HPV (wirus brodawczaka ludzkiego), odpowiedzialnym za rozwój raka szyjki macicy, pozwala jednak na wczesne wykrycie choroby.

Cytologia - na czym polega badanie?

Pobranie rozmazu cytologicznego polega na wprowadzeniu przez ginekologa wziernika do pochwy i pobraniu komórek znajdujących się na tarczy oraz w kanale szyjki macicy. Pobrany materiał jest nakładany na specjalne szkiełko, a następnie utrwalany przeznaczonym do tego preparatem. Rozmaz jest następnie wysyłany do oceny mikroskopowej.

Cytologia – kiedy robić?

Pierwsze badanie cytologiczne powinno być wykonane maksymalnie do 3 lat od podjęcia aktywności seksualnej.  

Jeżeli mowa o cyklu miesiączkowym, termin wykonania cytologii jest dowolny – poza dniami, w których występuje menstruacja. Cytologię najlepiej zrobić kilka dni po krwawieniu (4 dni) i na 2 dni przed okresem.

Cytologia – przygotowanie

Kobieta nie musi się w żaden specjalny sposób przygotowywać do cytologii. Zalecane jest jednak powstrzymanie od współżycia na 24 godziny przed wizytą u ginekologa. W tym czasie nie powinno się też wykonywać irygacji pochwy ani stosować środków dopochwowych.

Zobacz także:

Cytologia - jak często robić?

Jak często należy robić cytologię? Otóż przyjmuje się, że u kobiet od 25. do 59. roku życia badanie powinno być wykonywane raz na 3 lata. Poza tym przedziałem wiekowym badanie cytologiczne nie jest refundowane. Refundacją nie są objęte również częstsze badania. Wynika to z faktu, że – jak wykazały teoretyczne badania – robienie cytologii częściej niż raz na 3 lata nie zmienia rokowania w przypadku raka szyjki macicy.

Jak często cytologia przy antykoncepcji?

Inaczej sprawa wygląda, gdy kobieta stosuje tabletki antykoncepcyjne. Cytologia przy antykoncepcji powinna być robiona częściej.

- Przy stosowaniu antykoncepcji badanie to powinno być wykonywane raz w roku - mówi  Magdalena Szemryk z Klinik INVICTA.

Wynika to z faktu, że lekarze zaliczają kobiety długotrwale stosujące środki antykoncepcyjne do grupy osób z większym ryzykiem zakażenia wirusem HPV. Do tej samej grupy (osób z macicami, które powinny wykonywać cytologię co roku) należą osoby, które:

  • wcześnie podjęły inicjację seksualną,
  • mają licznych partnerów seksualnych,
  • mają za sobą ciąże i porody w młodym,
  • są po przewlekłych zakażeniach bakteryjnych pochwy czy też zakażeniach pochwy wywołanych przez chlamydię lub wirus cytomegalii.

Cytologię raz w roku powinny wykonywać także kobiety znajdujące się w podwyższonej grupie ryzyka zakażeń HPV i raka szyjki macicy, mianowicie:

  • zakażone wirusem HIV,
  • podczas leczenia immunosupresyjnego,
  • po leczeniu z powodu wcześniejszego rozpoznania CIN 2, CIN3, czy raka szyjki macicy.

Cytologia - kiedy wyniki?

Wynik badania cytologicznego z  jest dostępny już po kilku dniach.Jeśli badanie nie wykazało żadnych niepokojących zmian, wynik można zwykle odebrać przy okazji kolejnej wizyty u lekarza. Jeżeli wynik jest nieprawidłowy, ginekolog kontaktuje się z pacjentką, prosząc o jak najszybszą ponowną wizytę.