Pilates nie jest niczym nowym. Ten – dość charakterystyczny system ćwiczeń został wymyślony na początku ubiegłego wieku przez Josepha Pilatesa. Od lat uwielbiają go gwiazdy i modelki, które chcą wzmocnić, uelastycznić, a do tego wysmuklić ciało. Ostatnio pilates stał się szczególnie popularny w Polsce. I uchodzi za jedną z najmodniejszych aktywności fizycznych 2021 roku. Ale nie bez przyczyny. Pilates niesie za sobą mnóstwo korzyści – przekonałam się o tym na własnej skórze. A właściwie na własnym kręgosłupie i mięśniach, które są mi bardzo wdzięczne za regularne ćwiczenia na maszynach. Jeśli ty także chciałabyś rozpocząć swoją przygodę z pilatesem, świetnie się składa. O wszystko, co warto wiedzieć o tej dyscyplinie, na czele z efektami oraz przeciwskazaniami zapytałam ekspertki – dr Monikę Jaworską-Przeor, właścicielkę studia True Pilates Poland oraz Katarzynę Mierzwę, właścicielkę studia Classical Pilates.  

Czytaj również >>> Ćwiczenia na orbitreku

Pilates – co to jest?

Pilates to absolutnie wyjątkowy system ćwiczeń, za którego stworzenie odpowiada Joseph Pilates. Łączy w sobie elementy jogi, baletu, a także gimnastyki izometrycznej. Niesie za sobą wiele korzyści, np. pozwala poprawić postawę (co z całą pewnością ucieszy osoby, które pracują przed komputerem). Pilates można ćwiczyć na specjalnych maszynach albo na matach. Zajęcia powinny odbywać się pod opieką nauczyciela / nauczycielki, który / która zadba o to, by poprawnie wykonywać poszczególne sekwencje. A tym samym, by nie zrobić sobie krzywdy. 

„Pilates to wyjątkowy system ćwiczeń, którego twórcą był Joseph Pilates (1883-1967). Oparty jest na ćwiczeniach równoważących siłę i elastyczność mięśni, czego ogólnym efektem jest zbalansowane i zdrowe ciało oraz kontrola ruchu ciała” – tłumaczy dr Monika Jaworska-Przeor.

Jak dodaje dr Monika Jaworska-Przeor, najważniejszą zasadą pilatesu jest „centering”, czyli praca z centrum ciała, która skutecznie angażuje mięśnie brzucha, pośladków, przywodzicieli, jak również asekurujących kręgosłup.

„Najważniejszą zasadą pilates jest „centering” czyli praca z centrum ciała angażująca mięśnie brzucha, pośladków, przywodzicieli, asekurujących kręgosłup” – mówi nauczycielka i właścicielka True Pilates Poland.

Joseph Pilates / fot. Getty Images

Pilates – efekty

Pilates niesie za sobą mnóstwo korzyści. Pozwala m.in. poprawić postawę, wzmocnić mięśnie całego ciała, jak również poprawić kondycję. Ćwicząc na maszynach i na matach pod okiem profesjonalnego nauczyciela / nauczycielki, można także wysmuklić, a nawet optycznie wydłużyć sylwetkę. Warto jednak pamiętać, że (podobnie jak w przypadku innych form aktywności) kluczem do sukcesu jest systematyczność. Tylko regularne ćwiczenia pozwolą osiągnąć upragnione efekty. 

„Joseph Pilates wypowiedział kiedyś takie słynne słowa: „Po 10-ciu sesjach poczujesz się lepiej, po 20-stu sesjach będziesz wyglądać lepiej, a po 30-stu będziesz mieć nowe ciało”. Jest to piękne wyjaśnienie efektów jego ćwiczeń. To aktywność nastawiona na rozciąganie przykurczonych, napiętych miejsc w ciele i wzmacnianie słabości, jest bardzo budująca i istotnie poprawia samopoczucie. Nawet jedna sesja jako wysiłek angażujący całe ciało (a taki jest oryginalny pilates: mocny i kompleksowy) sprawia, że wydzielają się endorfiny i czujemy się zadowoleni!” – mówi dr Monika Jaworska-Przeor.

Dr Monika Jaworska-Przeor tłumaczy, że pierwsze efekty można zauważyć po kilku lub kilkunastu sesjach, gdy zaczyna zmieniać się postawa i sposób chodzenia osoby, która ćwiczy. Po 3-4 miesiącach regularnych ćwiczeń pod okiem wykwalifikowanej nauczycielki / nauczyciela zaczynają się natomiast wyrabiać nowe – zdrowe nawyki. 

Zobacz także:

„Mięśnie – na skutek pracy ze sprężynami – stają się mocne (szybko zauważymy silniejsze mięśnie brzucha i pośladków), a sylwetka bardziej sportowa. W technice pilates pracujemy w pełnym zakresie ruchu w stawach, co sprawia, że mięśnie podczas ćwiczeń nie tylko wzmacniają się, ale i rozciągają. Dzięki temu ciało staje się smuklejsze. Pamiętajmy jednak, że o sylwetce decyduje również odpowiedni sposób odżywiania się” – wyjaśnia dr Monika Jaworska-Przeor.

Warto również dodać, że pilates ma właściwości terapeutyczne. Jak mówi dr Monika Jaworska-Przeor, regularne ćwiczenia zmniejszają, a nawet całkowicie niwelują bóle w kręgosłupie oraz stawach. 

Co więcej, dr Monika Jaworska-Przeor i Katarzyna Mierzwa zgodnie przyznają, że pilates wpływa korzystnie nie tylko na sylwetkę, ale również na samopoczucie. Podczas ćwiczeń uwalniają się bowiem endorfiny, czyli tak zwane „hormony szczęścia”. 

Jak wyszczuplić uda? Oto 5 ćwiczeń, które pomogą, jeśli chcecie nad nimi popracować

Pilates – dla kogo są te ćwiczenia? Czy istnieją przeciwwskazania?

Pilates nie jest najłatwiejszą aktywnością fizyczną. Warto jednak pamiętać, że ćwiczenia – zarówno ich intensywność, jak i rodzaje są dopasowane przez nauczyciela / nauczycielkę do indywidualnych umiejętności, stanu zdrowia i kondycji jego / jej podopiecznych. W związku przeciwwskazania właściwie nie istnieją, o czym mówi Katarzyna Mierzwa. Tego rodzaju system ćwiczeń sprawdzi się u osób młodszych, a także starszych. Co więcej, pilates może pomóc w rekonwalescencji po wypadku czy urazach ortopedycznych. 

„Nie ma przeciwwskazań do pilatesu, bardzo ważne jest natomiast to, by nauczyciel albo nauczycielka potrafiła dopasować ćwiczenia do potrzeb i kondycji osoby, którą ma pod opieką, a także odpowiednio modyfikowała ćwiczenia. Dzięki temu przyniosą one oczekiwane rezultaty” – tłumaczy Katarzyna Mierzwa. – „Indywidualne podejście jest bardzo ważne. Dostosowując przebieg oraz intensywność sesji, warto brać również pod uwagę samopoczucie osoby, która ćwiczy danego dnia – dodaje ekspertka. 

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, zanim pójdziesz na pierwszą sesję pilatesu, skonsultuj się z lekarzem / lekarką pierwszego kontaktu bądź z ortopedą / ortopedką. I pamiętaj, żeby powiadomić swojego nauczyciela / nauczycielkę o ewentualnych urazach czy problemach zdrowotnych. Dzięki temu ćwiczenia zostaną dopasowane do możliwości twojego organizmu. 

„Nie wolno ćwiczyć z ostrym bólem ciała (chyba, że nauczyciel / nauczycielka ma przygotowanie terapeutyczne). Co więcej, osoby chore przewlekle powinny skonsultować pomysł ćwiczeń z lekarzem. Nauczyciele i nauczycielki po najlepszych szkoleniach potrafią pracować techniką pilates nawet z kontuzjowanymi klientami” – wyjaśnia dr Monika Jaworska-Przeor.

Pilates – jak często ćwiczyć?

Jak często ćwiczyć pilates, aby osiągnąć upragnione efekty? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna i jest uzależniona m.in. od możliwości fizycznych oraz psychicznych osoby, która ćwiczy. Dr Monika Jaworska-Przeor rekomenduje jednak sesje 2 lub 3 razy w tygodniu. Dzięki temu ciało otrzyma odpowiednio silne bodźcie, które zapoczątkują w nim zmiany (na lepsze, oczywiście).

„Istnieją dwa aspekty determinujące efekty ćwiczeń. Pierwszy jest fizjologiczny i polega na tym, jak często ćwiczymy. Sesje raz w tygodniu mogą okazać się zbyt słabym bodźcem dla ciała do zmiany. Zdecydowane efekty osiągniemy, ćwicząc dwa albo trzy razy w tygodniu. Jednak wiele zależy od determinacji i zaangażowania w osoby, która przychodzi na sesje. I tu mamy drugi aspekt – psychologiczny. Nawet jedna sesja w tygodniu może być efektywna dla kogoś, kto bardzo angażuje się w ćwiczenia i wdraża wskazówki, jak również korekty nauczyciela w swoje codzienne zachowania (np. bardziej napina brzuch podczas chodzenia lub opuszcza barki pracując przy komputerze) – wyjaśnia dr Monika Jaworska-Przeor.

Pilates – ćwiczenia na macie czy na maszynach. Co wybrać?

Pilates można ćwiczyć zarówno na matach, jak i na specjalnym sprzęcie. Na jaki rodzaj sesji warto się zdecydować na początku? Jeżeli rozpoczynasz swoją przygodę z pilatesem i masz do wyboru studio, które jest wyposażone w profesjonalny sprzęt, wybierz się właśnie tam. Katarzyna Mierzwa zauważa, że wymuszają bowiem właściwą pracę ciała, a regularne ćwiczenia pozwalają wypracować zdrowe nawyki. 

„Wartość pracy na maszynach jest ogromna. Wyposażone one są w sprężyny i pasy, które zmuszają ciało do odpowiedniego wysiłku. Na macie jest tylko ciało i siła grawitacji” – zauważa Katarzyna Mierzwa. 

Ćwiczenia na macie przypadną do gustu osobom, które są bardziej zaawansowane i mają pełną kontrolę nad własnym ciałem. 

„Ćwiczenia na macie będą idealnym przełożeniem pracy na sprzęcie” – tłumaczy Katarzyna Mierzwa.

Katarzyna Mierzwa dodaje jednak, że niezależnie od tego, czy ktoś decyduje się na ćwiczenia na maszynach, czy na macie, powinien być pod opieką wykwalifikowanego nauczyciela / nauczycielki. Powinien / powinna wspierać swoją podopieczną / swojego podopiecznego i nie opuszczać go / jej nawet na krok podczas wykonywania poszczególnych sekwencji. 

Pilates – jakie studio wybrać?

Jeżeli chcesz rozpocząć swoją przygodę z pilatesem, wybierz renomowane studio, które prowadzi wykwalifikowany nauczyciel / nauczycielka. Czym się kierować, szukając odpowiedniego miejsca do ćwiczeń? Dr Monika Jaworska-Przeor radzi, by zwracać uwagę nie tylko na wyposażenie danego studia, ale również na doświadczenie i kwalifikacje osób, które w nim pracują. 

„Studio pilates to przede wszystkim nauczyciel / nauczycielka. Sam sprzęt jest ważny, ale pełni on funkcję narzędzia. Kluczowy jest więc sposób używania go i umiejętność uczenia klientów oraz klientek. A o tym wszystkim decyduje program szkoleniowy przygotowujący przyszłych nauczycieli pilates do pracy” – wyjaśnia dr Monika Jaworska-Przeor. 

Dr Monika Jaworska-Przeor tłumaczy, że najbardziej renomowane szkoły pilatesu na świecie, na czele z Romana’s Pilates, która kontynuuje misję Josepha Pilatesa, wymagają nawet 800 godzin szkoleniowych. Oferują zróżnicowane warsztaty, seminaria, a także inne formy zajęć, podczas których przyszli nauczyciele i nauczycielki obserwują pracę ekspertów oraz ekspertek, dowiadują się, jak uczyć innych, jak również praktykują. Właśnie dlatego zanim zdecydujesz się na sesję w danym studiu, pod opieką konkretnego nauczyciela / nauczycielki, upewnij się, że posiada odpowiednie kwalifikacje. To bardzo ważne – w końcu od tego w dużej mierze będzie zależało w przyszłości twoje zdrowie, kondycja, wygląd oraz samopoczucie.

„Trzeba wielu godzin różnego rodzaju seminariów, warsztatów i super-wizji ze strony doświadczonych nauczycieli, aby być dobrze przygotowanym do pracy z drugim człowiekiem. Jest to odpowiedzialność nie tylko za efekty treningów, ale w dużej mierze za zdrowie ludzi. Krótkie kursy weekendowe nie dają takich możliwości, są jedynie namiastką potrzebnej wiedzy. Najlepsze światowe szkoły przygotowują nauczycieli długimi i intensywnymi miesiącami, a nawet latami. Są to raczej studia, niż kursy. Sprawdzając certyfikat ukończenia programu szkoleniowego nauczyciela, możemy zorientować się, jakie prezentuje on umiejętności” – tłumaczy dr Monika Jaworska-Przeor.

Pilates – cena. Ile trzeba zapłacić za zajęcia? 

Z jakimi kosztami powinna liczyć się osoba, która chce zacząć swoją przygodę z pilatesem? Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Ceny różnią się ze względu na popularność danego studia (albo konkretnej nauczycielki / nauczyciela), a także na miejsce, w którym się ono znajduje. Zazwyczaj wahają się one od 150 do nawet kilkuset złotych za indywidualną lekcję z nauczycielem / nauczycielką pilatesu. Oczywiście tego rodzaju treningi można uznać za inwestycję w siebie i własne zdrowie. A na tym, jak wiadomo, nie warto oszczędzać!