Niektóre fakty i liczby zapadają w pamięć na bardzo długo. Przykład? Jedna na trzy kobiety przynajmniej raz w życiu doświadcza w związku przemocy seksualnej, emocjonalnej lub ekonomicznej. Trudno w to uwierzyć, ale taka jest szokująca rzeczywistość wielu z nas. Rzeczywistość, z którą zmagają się kobiety na całym świecie. Dlatego ważne jest, aby temat bezpieczeństwa w relacji poruszać nie tylko w „Międzynarodowy Dzień Przeciwko Przemocy wobec Kobiet” przypadający 25 listopada czy w Międzynarodowy Dzień Kobiet przypadający 8 marca, ale zawsze – 365 dni w roku.

Przemoc w związku – doświadcza jej zbyt wiele kobiet

Nieważne, czy jest to przemoc emocjonalna w związku, fizyczna, ekonomiczna, poniżanie czy gwałt – badanie Organizacji Narodów Zjednoczonych przeprowadzone w 2021 r. wykazało, że w tamtym roku aż 143 604 kobiety  w Niemczech padły ofiarą przemocy ze strony partnera. Niemalejąca na całym świecie liczba ofiar przemocy w związkach sprawiła, że temat poprawnych oraz niepożądanych zachowań w relacjach jest dziś szeroko obecny w dyskusji społecznej. Organizacje non profit, osobowości internetowe oraz wielkie marki luksusowe (np. Yves Saint Laurent ze swoją kampanią „Miłość to nie przemoc”) starają się edukować, rozmawiać i uświadamiać, by liczba kobiet doświadczających przemocy już więcej nie rosła.

Jak rozpoznać, że jest się ofiarą przemocy emocjonalnej w związku? Oto 9 znaków ostrzegawczych, na które warto uważać. 

Przemoc emocjonalna w związku – 9 oznak toksycznego zachowania

1. Ignorowanie

Twój partner „karze cię” za twoje zachowanie, ignorując cię? Nie odpowiada na to, co mówisz? Zachowuje się tak, jakbyś nie istniała? To jedna z form przemocy emocjonalnej, nazywana potocznie silent treatment, czyli karanie ciszą. Takie zachowanie jest uznawane przez psychologów za formę szantażu emocjonalnego, którego celem jest wywołanie u partnera lub partnerki lęku, poczucia winy lub frustrację. Manipulatorzy wykorzystują tę technikę w celu osiągnięcia kontroli nad partnerem oraz zmuszenia go do ustępstw i spełnienia ich oczekiwań.

2. Szantaż

Twój partner grozi ci, jeśli sprawy nie idą po jego myśli? Szantaż emocjonalny to technika przemocy psychicznej, która wykorzystywana jest, by kontrolować i osłabiać partnera lub partnerkę. Może przejawiać się m.in.:

  • Zagrażaniem reakcjami emocjonalnymi, czyli groźbami takimi jak wywołanie płaczu, depresji czy agresji w partnerze w odpowiedzi na określone zachowanie lub decyzje
  • Oszukiwaniem w sprawach emocjonalnych, przejawiające się tym, że osoba stosująca szantaż może udawać, że jest bardzo zraniona lub cierpi, aby uzyskać współczucie partnera.

3. Upokarzanie 

Poniżające komentarze, publiczne upokorzenie, umniejszanie czy zmniejszanie wartości osobistej to tylko kilka z przykładów upokarzania, której jest przejawem przemocy emocjonalnej.

4. Manipulacja

Manipulacja może być subtelna i trudna do zidentyfikowania, zwłaszcza w kontekście bliskich relacji romantycznych. Przykładem manipulacji w związku może być: stosowanie wypaczonych argumentów, emocjonalne szantaże, wywoływanie poczucia winy, kontrolowanie partnera czy też stawianie go w sytuacjach bez wyjścia.

Zobacz także:

5. Zazdrość

Twój partner przejmuje nad Tobą kontrolę i w ten sposób ogranicza Ciebie (i Twoje życie towarzyskie)? To oznaka niezdrowej zazdrości, która może prowadzić do izolacji społecznej.

6. Kontrola

Jeśli twój partner wykorzystuje swoją pozycję, by przejąć nad tobą kontrolę – miej się na baczności. W toksycznych związkach partnerzy mogą celowo dążyć do kontroli nad partnerem poprzez narzucanie ograniczeń w jego działaniach, kontaktach oraz aktywnościach. Celem tej techniki jest osłabienie autonomii partnera i utrzymanie kontroli nad nim. 

7. Wtargnięcie w twoje życie

Czujesz, że nie masz sfery życia, w której nie byłoby twojego partnera? Masz wrażenie, że tracisz (wspomnianą już wcześniej) kontrolę nad swoimi decyzjami? Warto się zastanowić, dlaczego ukochany/a progranie mieć dostęp do każdego aspektu twojego życia.

8. Izolacja

Twój partner uniemożliwia Ci utrzymywanie kontaktu z bliskimi, tym samym izolując cię społecznie. Celem takiego działania jest osłabienie wpływu zewnętrznych osób na partnera, aby zwiększyć swoją kontrolę nad nim. Izolacja społeczna sprawia, że stajesz się zależny/a od partnera, co ułatwia mu wprowadzanie własnej wersji rzeczywistości i ograniczanie perspektyw zdrowego partnerstwa w związku.

9. Zastraszanie

Twój partner sprawia, że zaczynasz wątpić w siebie, tracisz poczucie własnej wartości i pewność siebie. 

Przemoc w związku – gdzie szukać pomocy?

Jeżeli ktoś zagraża twojemu życiu lub zdrowiu, dzwoń na policję. Jeżeli doświadczasz przemocy domowej, dzwoń na niebieską linię. To Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, gdzie wykwalifikowani konsultanci będą mogli udzielić ci niezbędnego wsparcia i konkretnej pomocy.

Gdzie możesz się zgłosić, jeżeli jesteś ofiarą przemocy domowej? Oto pomocne numery:

  • 800 120 226 – Policyjny Telefon Zaufania ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, czynny od poniedziałku do piątku w godz. 9:30 – 15:30.
  • 800 120 002 – Niebieska Linia – ogólnopolski telefon dla ofiar przemocy w rodzinie, dostępny w godzinach 12:00 – 18:00.
  • 22 845 12 12 – Poradnia ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie Ośrodka Interwencji Kryzysowej, czynna w godzinach 08:00 – 20:00.
  • 800 120 148 – Policyjna linia specjalna „Zatrzymać Przemoc”, czynna przez całą dobę.

Pamiętaj, że jeśli jesteś ofiarą przemocy w związku, nie jesteś sama. Nie bój się prosić o pomoc najbliższych i wykwalifikowanych specjalistów.