Nowy rok szkolny za pasem. Na kilkanaście dni przed pierwszym dzwonkiem minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek podpisał szereg dokumentów, które będą obowiązywać już od 1 września 2021 roku. Jednym z nich jest rozporządzenie w sprawie nowego kanonu lektur. W wykazie zaszły znaczne zmiany. Co będą musieli teraz obowiązkowo przeczytać uczniowie podstawówek i szkół średnich w ramach lekcji języka polskiego? Jak można się było spodziewać, zaktualizowana lista książek wzbudza spore kontrowersje.
Nowa lista lektur Czarnka
O tym, że szef resortu edukacji przymierza się do wprowadzenia zmian w wykazie lektur szkolnych było wiadomo już jesienią ubiegłego roku. Minister Czarnek często powtarzał, że chciałby, aby polska młodzież czytała więcej tekstów Jana Pawła II. Jak powiedział, tak zrobił. Uczniowie z klas I-III będą musieli przeczytać fragmenty książki Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły Piotra Kordyasza. Do wykazu lektur uzupełniających dla klas VII-VIII trafiła książka Przekroczyć próg nadziei (fragmenty), w której Papież Polak odpowiada na pytania włoskiego dziennikarza Vittoria Messoriego na temat wiary, historii, kultury i własnego życia.
Z kolei na liście lektur uzupełniających w zakresie rozszerzonym dla uczniów liceów i techników, poza wspomnianym już wywiadem rzeką, znalazły się również: Tryptyk rzymski, Pamięć i tożsamość, Fides et ratio oraz poruszający tematy miłości i małżeństwa utwór Karola Wojtyły z 1960 roku pt. Przed sklepem jubilera.
W tym samym wykazie pojawiły się także dwie pozycje związane z kardynałem Stefanem Wyszyńskim. Pierwsza z nich to opublikowane przez duchownego w 1982 roku książka Zapiski więzienne. Drugie dzieło to Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim autorstwa dziennikarza Pawła Zuchniewicza.
Czego nie będzie trzeba już czytać w szkole podstawowej i liceum?
Decyzją Przemysława Czarnka, polscy uczniowie najmłodszych klas nie będą już musieli zapoznawać się z Zaczarowaną Zagrodą Aliny i Czesława Centkiewiczów oraz Sposobem na Elfa Macina Pałasza. Z kanonu lektur znikają także książki Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca? Leszka Kołakowskiego oraz Oto jest Kasia Miry Jaworczakowej.
Uczniowie z klas VII-VIII od roku szkolnego 2021/2022 przestaną obowiązkowo czytać kultową powieść Stowarzyszenie Umarłych Poetów. Uzasadnienie? Według Ministerstwa Edukacji i Nauki zastrzeżenia budzi warstwa składniowo-leksykalna języka oraz zawartość merytoryczna (m.in. kreacja świata przedstawionego).
Z listy lektur dla szkół średnich zniknęły m.in. wybrane wiersze Marcina Świetlickiego, druga część Mitologii Jana Parandowskiego czy dramat Antygona w Nowym Jorku autorstwa Janusza Głowackiego.
Zobacz także:
Zmiany w kanonie lektur szkolnych - pełna lista
Lektury dla klas I-III
Usunięte:
Alina Centkiewicz i Czesław Centkiewicz Zaczarowana Zagroda
Mira Jaworczakowa Oto jest Kasia
Leszek Kołakowski Kto z was chciałby rozweselić pechowego nosorożca?
Marcin Pałasz Sposób na Elfa
Dodane:
Dorota Gellner Wścibscy
Julita Grodek Mania, dziewczyna inna niż wszystkie. Opowieść o Marii Skłodowskiej-Curie
Piotr Kordyasz Lolek. Opowiadania o dzieciństwie Karola Wojtyły (fragmenty)
Zofia Kossak-Szczucka Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata
Asa Lind Piaskowy Wilk
Aleksandra i Daniel Mizielińscy Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych
Lektury dla klas IV-VI
Usunięte:
Rafał Kosik Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi
Karol May Winnetou
Dodane do listy lektur uzupełniających:
Carlo Collodi Pinokio
John Flanagan Zwiadowcy Księga 1.
Emilia Kiereś Rzeka
Zofia Kossak-Szczucka Topsy i Lupus
Bolesław Leśmian Klechdy sezamowe
Alan Aleksander Milne Kubuś Puchatek
Longin Jan Okoń Tecumseh
Ferdynand Antoni Ossendowski Słoń Birara
Jacek Podsiadło Czerwona kartka dla Sprężyny
Louis de Wohl Posłaniec króla
Lektury dla klas VII-VIII
Usunięte:
Nancy H. Kleinbaum Stowarzyszenie Umarłych Poetów
Przesunięte:
Ziele na kraterze Melchiora Wańkowicza trafi na listę lektur uzupełniających
Przekroczyć próg nadziei (fragmenty) Jana Pawła II trafi do wykazu lektur uzupełniających w liceach ogólnokształcących i technikach
Lektury dla szkół średnich
Usunięte:
wybrane wiersze Marcina Świetlickiego
Jan Parandowski Mitologia, część II
François Villon Wielki testament (fragmenty)
Piotr Skarga Żywoty świętych (fragmenty)
Tadeusz Konwicki Mała apokalipsa
Janusz Głowacki Antygona w Nowym Jorku
Dodane do listy lektur uzupełniających w zakresie podstawowym:
Juliusz Słowacki Listy do Matki (fragmenty)
Henryk Sienkiewicz Listy z podróży do Ameryki (fragmenty)
Stefan Żeromski Ludzie bezdomni
Ryszard Krynicki – wybór wierszy
Adam Zagajewski – wybór wierszy
Witold Pilecki Raport Witolda
Wiesław Kielar Anus mundi
Zofia Kossak-Szczucka Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917–1919
Jarosław Iwaszkiewicz – wybrane opowiadanie
John Ronald Reuel Tolkien Władca pierścieni. Drużyna pierścienia
Dodane do wykazu lektur uzupełniających w zakresie rozszerzonym:
Zofia Kossak-Szczucka Błogosławiona wina
Ferdynand Antoni Ossendowski Mocni ludzie, Ludzie, zwierzęta, bogowie
Krystyna Lubieniecka-Baraniak Gdy brat staje się katem
Jan Paweł II Przekroczyć próg nadziei (fragmenty), Tryptyk rzymski, Pamięć i tożsamość (fragmenty), Fides et ratio (fragmenty)
Karol Wojtyła Przed sklepem jubilera
Stefan Wyszyński Zapiski więzienne
Paweł Zuchniewicz Ojciec wolnych ludzi. Opowieść o Prymasie Wyszyńskim
