Dieta lekkostrawna – na czym polega?
Pierwszą zasadą diety lekkostrawnej jest takie konstruowanie posiłków, aby te dostarczały taką samą ilość energii i składników odżywczych, jak w przypadku osób pozostających na tradycyjnej diecie, ale aby posiłki te były modyfikowane w sposób, który umożliwia łatwiejsze ich przetrawienie. Ogólną zasadą jest wykluczenie z diety produktów bogatych w błonnik pokarmowy, wzdymających i nasączonych tłuszczem. Należy ograniczyć również stosowanie ostrych przypraw, soli, pieprzu, octu i ostrej papryki.
Dieta lekkostrawna stosowana jest najczęściej w wyniku zalecenia medycznego w przypadkach:
- chorób żołądka i jelit,
- chorób przyzębia,
- nowotworów przewodu pokarmowego,
- w okresie rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych,
- chorób infekcyjnych z gorączką w przebiegu,
- żywienia osób w podeszłym wieku.
Błonnik pokarmowy w wyniku połączenia z wodą ma zdolność pęcznienia i zalegania w przewodzie pokarmowym oraz żołądku, co daje uczucie sytości i jest mocno pożądane w przebiegu diet odchudzających. Niestety zabieg ten nie jest wskazany w przypadku osób cierpiących na choroby żołądka oraz jelit. Błonnik ponadto stymuluje procesy fermentacyjne w jelicie grubym, co pozwala na stworzenie odpowiedniego podłoża dla mikroflory bakteryjnej. Wiązanie wody usprawnia wydalenie treści pokarmowej i toksycznych produktów przemiany materii. Te właściwości sprawiają, iż dieta lekkostrawna powinna charakteryzować się występowaniem w codziennym menu minimalnej ilości błonnika pokarmowego. Zaleca się, aby spożywać go w ilości 25 gram na dobę.
Dieta bogatoresztkowa – na czym polega? Znamy zasady diety bogatoresztkowej >>>
Dieta lekkostrawna - w jaki sposób przygotowywać posiłki?
Aby błonnik był lepiej przyswojony przez organizm człowieka, poleca się wybór młodych i delikatnych owoców i warzyw, natomiast te dojrzałe należy obierać ze skórki. Można zjadać produkty zbożowe jedynie o średnim stopniu przemiału, przykładowo: pieczywo pszenne, sucharki i kaszę kuskus. Warzywa oraz owoce gotowane powinny być miękkie, wręcz rozgotowane i pokrojone na drobne kawałki lub przetarte przez sito. Dobrą alternatywę dla surowych warzyw i owoców jedzonych w całości będą stanowić soki i kompoty.
Dieta lekkostrawna charakteryzuje się specyficzną formą przygotowywania posiłków. Potrawy gotowane w wodzie lub na parze, duszone i pieczone w folii, pergaminie lub ceramicznych naczyniach będą znacznie mniej obciążać przewód pokarmowy niż te pieczone, podawane na surowo lub al dente. Wszelkie możliwe potrawy należy miksować, blendować lub rozcierać. Do budyniu i innych mlecznych dań warto dodać ubitą pianę z białek, natomiast do dań mięsnych – namoczoną bułkę. Zabiegi te zmiękczą i rozpulchnią potrawę, co ułatwi jej strawienie. Zupy warto zagęszczać zawiesiną z mleka i mąki lub niewielką ilością masła, oleju bądź mleka. Należy wystrzegać się spożywania tłustych zasmażek z mąki, ponieważ mogą powodować dolegliwości bólowe. Na diecie lekkostrawnej należy unikać przepisów na potrawy smażone, wędzone i peklowane. Charakteryzują się one ciężkostrawnością i długim zaleganiem w żołądku.
Codzienny jadłospis na diecie lekkostrawnej powinien zawierać 4-6 posiłków. Mniejsze posiłki, które będą w racjonalny sposób zbilansowane i spożywane częściej, spowodują mniejszą podaż insuliny, skrócą uczucie głodu i mniej obciążą żołądek. Będą one lepiej wchłonięte i wykorzystane przez organizm. Ostatni posiłek należy zjeść na minimum dwie godziny przed pójściem spać.
Zobacz także:
Dieta niskowęglowodanowa – na czym polega dieta low carb? Przykładowy jadłospis i efekty
Dieta lekkostrawna - co jeść, a czego należy unikać?
Na liście produktów zalecanych podczas przebiegu diety lekkostrawnej znajdują się:
- tłuszcze: oliwa z oliwek, olej rzepakowy, olej lniany, sojowy, słonecznikowy, świeże masło, miękkie margaryny;
- mięso: kurczak i indyk bez skóry, mięso z królika, cielęcina, chude części wołowiny oraz wieprzowiny;
- wędliny: filet, polędwica, schab, szynka;
- ryby morskie chude: pstrąg tęczowy, mintaj, sola, dorsz;
- jaja: na miękko i na twardo, jajecznica, omlet;
- mleko i przetwory mleczne: mleko i ser żółty o obniżonej zawartości tłuszczu, jogurt naturalny, kefir, zsiadłe mleko, maślanka, ser twarogowy chudy lub półtłusty;
- produkty zbożowe: pieczywo jasne i czerstwe pszenne, sucharki, mąka pszenna, kasza jęczmienna, kasza manna, kasza jaglana, drobne makarony jasne, ryż biały, płatki błyskawiczne;
- warzywa i owoce: pieczone, duszone, gotowane, bez skórki i pestek;
- zupy: zupy krem w postaci kleików lub czystych i słabych wywarów;
- napoje: woda niegazowana, lekkie napary z herbaty oraz kawy;
- przyprawy: aromatyczne i łagodne przyprawy ziołowe, np.: tymianek, bazylia, rozmaryn, cynamon, lubczyk, wanilia, majeranek, kaperek i pietruszka;
- sosy: delikatne i o łagodnym smaku, zagęszczone zawiesiną z maki i mleka;
- desery: kompoty, kisiel, musy owocowe, galaretki, biszkopty, ciasto drożdżowe.
Wśród produktów zalecanych do spożycia w ilościach ograniczonych zalicza się:
- orzechy,
- nasiona roślin strączkowych,
- tłuste ryby: łosoś, makrela,
- pieczywo: pszenno-żytnie, żytnie, graham, orkiszowe,
- warzywa: kalafior, brokuły, kalarepa.
W przebiegu diety łatwostrawnej stanowczo odradza się spożywanie:
- tłuszczy: smalec, utwardzony olej palmowy, olej kokosowy, twarde margaryny do pieczenia,
- mięsa: tłusta wieprzowina, np.: schab karkowy, boczek, golonka, słonina, wołowina, baranina, gęś, kaczka;
- wędliny: tłuste wędliny: mielonka, salami, parówki, drobno mielone kiełbasy, pasztetowa, kaszanka, pasztety;
- surowe jaja;
- sushi;
- tatar;
- ryby wędzone i konserwy rybne;
- nasiona roślin strączkowych;
- produkty zbożowe: płatki z dodatkiem czekolady, karmelu, miodu, crunchy, pieczywo cukiernicze, ryż brązowy, ciemny makaron, kasza pęczak, mąka pełnoziarnista;
- warzywa: papryka, rzodkiewka, rzepa, szczypior, kapusta, kukurydza, warzywa konserwowane octem, cebula, czosnek, smażone ziemniaki, frytki;
- owoce: owoce niedojrzałe, gruszki, śliwki, owoce w syropie lub w czekoladzie, dżemy wysokosłodzone, owoce suszone;
- zupy: fasolowa, kapuśniak, zupy zabielane śmietaną, zupy z zasmażkami, zupy w proszku, zupy z kostek rosołowych;
- napoje: mocna kawa i herbata, płynna czekolada, napoje alkoholowe, napoje gazowane;
- przyprawy: ostra papryka, musztarda, majonez, pikle, ocet winny, Vegeta, gorczyca;
- sosy: ostre i na zasmażkach lub tłustych wywarach mięsnych;
- desery: tory, ciasta z kremem, pączki, ciasto francuskie, faworki, batony.
Doskonałym dodatkiem dla diety łatwostrawnej będzie ruch. Usprawnia on przebieg wszystkich procesów zachodzących w organizmie. Aktywność fizyczna powinna być dobrana do indywidualnych predyspozycji. Zaleca się uprawianie sportów minimum 3 razy w tygodniu.
Dieta lekkostrawna – przeciwwskazania
Zasadniczo nie istnieją wyraźnie przedstawione przeciwwskazania dla diety lekkostrawnej. O ile sposób żywienia nie jest podyktowany stanem zdrowia, jadłospis należy dobierać indywidualnie, z uwzględnieniem oczekiwań i celów. W przypadku diety lekkostrawnej należy szczególną uwagę zwrócić na odpowiedni sposób przygotowywania menu oraz jego właściwe zbilansowanie, ponieważ oczyszczanie, gotowanie, rozdrabnianie i blendowanie posiłków często wiąże się z utratą w nich cennych składników odżywczych oraz witamin. Diety tej zdecydowanie nie poleca się osobom, które lubią produkty smażone i mocno przyprawione. Nie będzie ona również wskazana dla osób dysponujących niewielką ilością czasu.
Dieta lekkostrawna – przykładowy jadłospis
Przepisy na diecie lekkostrawnej powinny być odpowiednio zbilansowane. Przykładowy 5-dniowy jadłospis diety mógłby wyglądać w sposób następujący:
poniedziałek:
- śniadanie: płatki jaglane na mleku z bananami i owocami sezonowymi, zielona herbata;
- drugie śniadanie: pieczywo chrupkie z chudym serem żółtym i wędliną;
- obiad: zupa krem z dyni z grzankami;
- podwieczorek: sałatka owocowa z jogurtem naturalnym;
- kolacja: gotowane na parze piersi z kurczaka z kasza kuskus;
wtorek:
- śniadanie: jajecznica z dwóch jajek z pomidorem bez skórki i chudą szynką, podana z pieczywem chrupkim;
- drugie śniadanie: banan i jabłko bez skórki;
- obiad: pierś z kurczaka gotowana na parze podana z tłuczonymi ziemniakami i surówką z marchewki;
- podwieczorek: 4 kostki gorzkiej czekolady;
- kolacja: zupa krem z soczewicy;
środa:
- śniadanie: dwa jajka na miękko podane z kanapką z jasnego pieczywa z chudą wędliną i warzywami;
- drugie śniadanie: jabłko bez skórki;
- obiad: gulasz wołowy podany na kaszy jaglanej z kminkiem i bazylią;
- podwieczorek: mandarynki;
- kolacja: gotowana marchewka;
czwartek:
- śniadanie: sałatka z pomidorów bez skórki z jajkiem gotowanym i tostem z białego pieczywa i sera żółtego chudego;
- drugie śniadanie: surówka z duszonego selera ze startym jabłkiem i łyżką oleju;
- obiad: risotto z białego, lekko przegotowanego ryżu z warzywami i kurczakiem;
- podwieczorek: koktajl bananowo-truskawkowy na maślance lub jogurcie naturalnym;
- kolacja: kanapka z jasnego pieczywa z chudą wędliną;
piątek:
- śniadanie: kleik ryżowy z duszonym jabłkiem;
- drugie śniadanie: kanapki na waflu ryżowym;
- obiad: gotowany na parze dorsz, młode ziemniaki i warzywa gotowane na parze;
- podwieczorek: jabłko bez skórki;
- kolacja: zapiekanka z makaronu pszennego, marchwi, cukinii, pora i cebuli.
Dieta lekkostrawna – ile można schudnąć w ciągu miesiąca?
Największą zaletą wdrożenia diety lekkostrawnej jest odciążenie układu trawienia i zlikwidowanie lub znaczne zmniejszenie nieprzyjemnych objawów żołądkowo-jelitowych, takich jak: wzdęcia, gazy, biegunki. Z uwagi na fakt, iż dieta wyklucza spożywanie kalorycznych i tłustych dań, można się spodziewać obniżonej podaży kalorycznej. Należy jednak pamiętać, że nie jest to typowa dieta odchudzająca. Często stosowanie się do diety daje jednak możliwość utraty wagi w granicach 3-5 kilogramów miesięcznie.