Jaki zawód wybrać: czym należy się kierować?

Jak dobrze wybrać zawód? Warto kierować się następującymi kryteriami:

  • umiejętności (twarde i miękkie),
  • mocne i słabe strony,
  • temperament,
  • zainteresowania.

Kombinacja tych czterech kryteriów składa się na profil zawodowy. Oczywiście jest to profil orientacyjny, bo rynek pracy jest obecnie na tyle dynamiczny, że trudno cokolwiek zakładać na 100%. Odpowiedź na pytanie, jak wybrać zawód dla siebie, nie jest więc łatwa. Trzeba liczyć się z koniecznością przebranżowienia się lub wyspecjalizowania w konkretnej dziedzinie.

Tak naprawdę mało jest dziś jasno sprecyzowanych zawodów. Dzieci, gdy zastanawiają się, jaki zawód wybrać, odpowiedzą: „policjant", „strażak", „lekarz", „fryzjer" itd. Ale przecież obecnie rynek pracy wygląda zupełnie inaczej. Stopniowo zapełniony jest on typowo korporacyjnymi zawodami o anglojęzycznych nazwach. Można też wykonywać zawód na pograniczu HR i PR, wykonywać prace biurowe i księgowe w ramach jednego etatu lub być jednocześnie copywriterem i content marketingowcem....

Rzeczywistość zawodowa jest obecnie bardzo elastyczna i wielu młodych ludzi nie potrafi jednoznacznie wybrać dla siebie konkretnego zajęcia, a już zwłaszcza takiego na całe życie. No więc jak dobrze wybrać zawód? Staraj się na bieżąco przeglądać i analizować konkretne oferty pracy.

Jaki zawód wybrać: na jakie pytania trzeba sobie odpowiedzieć?

1) Jakie przedmioty od zawsze lubiłaś w szkole?

Wiedza o kulturze i historia? Języki obce? A może przedmioty ścisłe, na przykład matematyka lub fizyka? Przedmioty w szkole są dla wielu osób pierwszym wiarygodnym systemem oceny umiejętności. Od razu widać, w jakich tematach uczeń czuje się dobrze oraz od jakich zagadnień woli uciekać. Nawet jeśli zakończyłaś już etap obowiązkowej edukacji, to dobrze jest spojrzeć wstecz i zastanowić się nad tym, która dziedzina nauki sprawiała ci przyjemność.

2) Czy lubisz kontakt z ludźmi?

Zobacz także:

To ważne pytanie, bo determinuje ono, jaki zawód wybrać. Wiele z nich opiera się bowiem na kontakcie z drugim człowiekiem. Dlatego, jeśli nie przepadasz za rozmowami, udzielaniem rad drugiej osobie i stałym dbaniem o podtrzymywanie relacji, to praca w szkole lub wykonywanie zawodów medycznych i związanych z obsługą klienta będzie dla ciebie męczące. Z kolei osoby, które lubi pracować z innymi, na pewno sprawdzą się na stanowiskach menadżerskich, kadrowych, związanych z reprezentowaniem firmy na wydarzeniach branżowych itd.

3) Jesteś bardziej introwertyczką czy ekstrawertyczką?

Introwertycy o wiele lepiej czują się w pracach, które z jednej strony nie bazują na kontakcie z klientem, a z drugiej strony dają możliwość pracowania w pojedynkę, najlepiej w kontrolowanych i bezpiecznych warunkach. Jak znaleźć zawód dla siebie, gdy jesteś introwertyczką? Dobrym pomysłem będą takie dziedziny jak nauka, archiwizacja, bibliotekarstwo, księgowość, analityka itd. Z kolei ekstrawertycy "duszą" się na stanowiskach siedzących, biurowych i muszą być w stałym kontakcie z innymi ludźmi. Tacy ludzie lubią dostarczać sobie ponadto nowych bodźców. 

4) Preferujesz pracę zespołową czy indywidualną?

Dziś w wielu ofertach pracy można przeczytać w wymaganiach: „umiejętność pracy w zespole". Niektórzy jednak preferują pracę indywidualną. Jeśli nie lubisz współpracować z innymi przy projektach, nie widzisz się w żadnej konkretnej roli w grupie i nie przepadasz za ciągłymi kompromisami, to na pewno nie należysz do osób nadających się do pracy zespołowej. Jak wybrać zawód w takim przypadku? Na pewno lepiej unikać zawodów przypisanych do rzeczywistości korporacyjnej, w której często odbywają się spotkania, projekty, prezentacje itd.

5) Czy jesteś osobą dobrze zorganizowaną, czy raczej idziesz „na żywioł"?

Umiejętność dobrej organizacji przydaje się przede wszystkim w pracach biurowych, w edukacji i w pracy naukowej. Ale już od artystów i ludzi związanych z mediami wręcz oczekuje się specyficznego, nonszalanckiego roztargnienia. Jeśli często gubisz dokumenty i masz problemy z poczuciem czasu, to wybór pracy administracyjnej lub rachunkowej nie będzie dobrym pomysłem. Jaki zawód jest pisany w takim przypadku? Na przykład fotografki lub specjalistki ds. reklamy.

6) Jak reagujesz na stres?

Lubisz, gdy w twoim życiu panuje spokój, a każda nieprzewidziana sytuacja to dla ciebie trudne przeżycie? Jeśli tak,  to powinnaś unikać zawodów stresujących. Lekarze, służby mundurowe, prawnicy, maklerzy giełdowi, specjaliści ds. IT, piloci i wielu innych na co dzień muszą podejmować odpowiedzialne decyzje, a tempo ich pracy jest bardzo szybkie. Wówczas osoba nieodporna na stres może wypalić się zawodowo już o kilku latach.

Jaki zawód wybrać: czy warto wypełniać quizy i testy?

W odpowiedzi na powyższe pytania mogą pomóc ci internetowe quizy oraz profesjonalne testy. Te drugie możesz wypełnić przy okazji wizyty u doradcy zawodowego. Tacy specjaliści często pracują na uczelniach wyższych i w szkołach. Warto o to dopytać w biurach praktyk i staży.

Wyniki testów dadzą ci pewien obraz tego, jaki zawód najlepiej wybrać.

Jaki zawód wybrać: które zawody są najlepiej płatne?

Jeszcze do niedawna standardową odpowiedź na tak zadane pytanie brzmiała: prawnik, lekarz, informatyk. A jak jest dziś? Nie jest to już aż tak oczywiste, bo zmieniają się same zawody. Jaki wybrać, by cieszyć się dobrą wypłatą? 

Najlepiej płatne zawody w Polsce: czy wykonujesz któryś z nich? >>>

Generalnie, na rynku pracy coraz bardziej doceniani są dziś specjaliści, także ci niszowi. Najważniejsze, by skupić się na rozwijaniu swoich kompetencji i piąć się po kolejnych szczeblach biznesowych, zyskując status specjalisty.

Jaki zawód wybrać: o czym jeszcze należy pamiętać?

Jeśli podążasz za naszymi radami i jesteś na etapie zadawania sobie pytania o ulubione przedmioty w szkole, to pamiętaj o jednym - na sympatię lub antypatię dla danego przedmiotu ma wpływ nie tylko zakres tematyczny, ale także sposób prezentacji. Nawet najbardziej ukochany przedmiot można „zniszczyć" niepedagogicznym podejściem. Zastanów się więc, czy twoja niechęć do danego przedmiotu wynika z merytorycznych przesłanek (bo np. nie "czułaś" zagadnień), czy z tego, że nie odpowiadał ci dany nauczyciel.

Czas po maturze to już dobry moment, by zrobić sobie takie podsumowanie i otworzyć się na nowe możliwości, które w pierwszej kolejności byś odrzuciła.

Pozostaje jeszcze jedna kwestia: jak znaleźć zawód dla siebie, który będzie powiązany z kierunkiem studiów, na jaki aplikujesz? To bardzo złożona kwestia. Rynek pracy wygląda dziś tak, że wiele osób nie pracuje w wyuczonym zawodzie. Dla wielu osób studia wyższe w żaden sposób nie definiują przyszłej pracy zawodowej. Oczywiście wyjątkiem jest medycyna lub inny kierunek przygotowujący do konkretnych, jasno sprecyzowanych działań w wyspecjalizowanej dziedzinie. Ale dziś już nawet prawo nie daje gwarancji zatrudnienia w zawodzie. Kieruj się więc przede wszystkim własnym wyczuciem.

Nie wiem jaki zawód wybrać " - mamy nadzieję, że po lekturze tego tekstu to zdanie będziesz wypowiadać coraz rzadziej.