Jeśli kiedykolwiek cierpieliście z powodu złamanego serca i odczuwaliście ten ból fizycznie, mamy dla was zaskakującą wiadomość – to mogło nie być złudzenie ani histeria! Kardiolodzy, na podstawie wieloletnich badań, jakiś czas temu odkryli, że taki stan faktycznie sieje w organizmie spustoszenie i jest dla niego nie mniej obciążający niż atak serca.
Syndrom złamanego serca: na czym konkretnie polega?
Na pewno kiedyś spotkałaś się ze stwierdzeniem, że czyjeś serce niemal „pękło na pół” z powodu zawodu miłosnego. To powiedzenie na stałe wpisało się w mowę potoczną i jest często używane do opisania żalu czy smutku, który czujemy po rozstaniu z ukochaną osobą. Niewiele z nas jednak wie, że syndrom złamanego serca to choroba, która istnieje naprawdę (chociaż występuje stosunkowo rzadko). Objawia się ona między innymi dotkliwym bólem w klatce piersiowej, i może być spowodowana bardzo silnym stresem związanym z zawodem miłosnym!
Zespół złamanego serca, nazywany profesjonalnie kardiomiopatią takotsubo albo TTS to choroba o ostrym charakterze, która występuje zazwyczaj w związku z bardzo silnym stresem emocjonalnym lub fizycznym w organizmie pacjenta. Doznanie tego syndromu wywołuje objawy niezwykle podobne do ataku serca, zarówno w odczuciu osoby chorej, jak i w obrazie klinicznym.
W trakcie zawału, ale też pod wpływem silnych i przykrych przeżyć, mięsień sercowy doznaje osłabienia, które odbiera mu możliwość normalnego funkcjonowania. Chodzi o utratę elastyczności, która uniemożliwia całkowity skurcz i rozkurcz. Co więcej, według badaczy z American Heart Association prowadzonych na ochotnikach z Kalifornii, te zmiany mogą stać się nieodwracalne i... dotyczą przede wszystkim kobiet.
Paradoksalnie, wcale nie chodzi o złamane po raz pierwszy serce, czego doświadczamy najczęściej przed 20. urodzinami. Na TTS cierpią najczęściej osoby w przedziale wieku 58-70 lat (co nie znaczy, że młodsze koleżanki są całkowicie bezpieczne). Chociaż to schorzenie daje podobne objawy, co atak serca, umiejętne odczytanie wyników badań momentalnie rozróżnia te dwie przypadłości - omawiana powoduje deformację mięśnia sercowego.
Syndrom złamanego serca: jakie są jego objawy i co powinno nas zaniepokoić?
Tak jak wcześniej wspomnieliśmy, objawy zespołu takotsubo mogą przypominać objawy ataku serca lub ostrego zespołu wieńcowego. Do najbardziej charakterystycznych oznak wystąpienia syndromu TTS należą:
- ostry ból w klatce piersiowej,
- duszności,
- kołatanie serca,
- spadek ciśnienia tętniczego,
- nudności i wymioty,
- spadek temperatury ciała,
- pocenie się,
- omdlenia.
Uwaga! Bez względu na to, z jakiego powodu występują tego typu objawy, nigdy nie można ich lekceważyć. Należy jak najszybciej zgłosić się po pomoc lekarską.
Zobacz także:
Jak uchronić się przed zespołem złamanego serca?
Mechanizm powstawania zespołu złamanego serca nie jest jeszcze do końca znany. Naukowcy przewidują, że jest pokłosiem reakcji biochemicznej, która zachodzi w organizmie osoby dotkniętej tą przypadłością. To reakcja na bardzo silny bodziec stresowy. Mogą nim być między innymi:
- utrata bliskiej osoby,
- rozstanie,
- utrata majątku i kłopoty finansowe,
- klęski żywiołowe,
- bodźce o fizycznym podłożu, np. bardzo ostry ból brzucha czy złamanie kończyny.
Czy możemy uchronić się w jakiś sposób przez wystąpieniem TTS? Przede wszystkim warto od najmłodszych lat uczyć się, jak radzić sobie ze stresem. Naukowcy dowiedli, że osoby, które doświadczyły syndromu złamanego serca, najczęściej już przed traumatycznym wydarzeniem (które było czynnikiem zapalnym wystąpienia choroby), posiadały zmiany w organizmie wywołane przewlekłym stresem.
Radzenie sobie ze stresem do prostych nie należy, jednak istnieje kilka czynności, które powinniśmy wdrożyć do swojej codziennej rutyny, aby nasz organizm lepiej znosił jego negatywny wpływ:
- pamiętaj o odpowiedniej diecie, z której wyeliminujesz produkty, które podwyższają poziom stresu, takie jak: nikotyna, kofeina, alkohol i cukry rafinowane,
- włącz do swojej rutyny sport, ponieważ wysiłek fizyczny wpływa na obniżenie poziomu hormonów stresu, a także pomaga w zwiększeniu tolerancji naszego organizmu na bodźce stresowe,
- porządnie się wysypiaj, ponieważ niska jakość snu potęguje w naszym organizmie reakcje stresowe; staraj się chodzić spać o podobnych godzinach, śpij przynajmniej osiem godzin każdej nocy,
- nie duś w sobie negatywnych emocji, nie bój się rozmawiać o sytuacjach stresowych z bliskimi lub psychoterapeutą,
- prowadź dziennik, w którym opisujesz swoje emocje i stresujące cię wydarzenia, a także sposoby, które pomagają ci sobie z nimi poradzić; dzięki temu wypracujesz mechanizmy lepszego radzenia sobie w sytuacjach nadmiernego stresu, co będzie miało realny wpływ na tolerancję organizmu na bodźce stresowe,
- medytuj, ponieważ medytacja zmniejsza poziom stresu i wzmacnia poczucie spełnienia i radości.
Mimo że udzielone powyżej rady mogą wydawać się oczywiste, wprowadzenie ich w życie przyniesie ci dużo korzyści (gwarantujemy!). Musimy pamiętać, że stres ma realny wpływ na nasze zdrowie, czego przykładem jest, między innymi, występowanie chorób takich jak TTS.
Dlaczego syndrom złamanego serca występuje najczęściej u kobiet?
Zespół złamanego serca dotyka kobiety około 9 razy częściej niż mężczyzn. Najczęściej cierpią na niego panie w wieku pomenopauzalnym, jednak może dotyczyć też osób młodszych. Naukowcy nie mają jeszcze pewności w tej kwestii, jednak główne spekulacje wiążą TTS z reakcjami hormonalnymi w organizmie pacjentów. Estrogeny, czyli żeńskie hormony płciowe, wywierają duży wpływ na współczulny układ nerwowy, a także reaktywność naczyń wieńcowych. Wraz z wiekiem ich poziom w organizmie kobiet drastycznie spada. Jako że na syndrom złamanego serca cierpią przede wszystkim kobiety po menopauzie, naukowcy szukają związku pomiędzy żeńskimi hormonami płciowymi, a występowaniem choroby. Tak jak jednak wcześniej wspomnieliśmy, na razie nie udało się im uzyskać miarodajnych wyników badań.
