Czym są związki partnerskie? W jakich krajach można je zawrzeć? Dlaczego ich zalegalizowanie jest ważne dla społeczności LGBTQ+. Na te i inne pytania odpowiadamy w artykule.
Co to jest związek partnerski?
Związek partnerski ma dwie definicje. Jedna z nich funkcjonuje w języku prawa, natomiast druga wywodzi się z psychologii. Poniżej wyjaśniamy, na czym polega różnica w tych dwóch sposobach postrzegania związku partnerskiego oraz jak definiuje się związek partnerski z perspektywy prawa, a jak z punktu widzenia psychologów.
Co to jest związek partnerski - prawo
Związek partnerski to termin obowiązujący w języku prawniczym. Z definicji prawniczej, związek partnerski oznacza zarejestrowany prawnie, formalny związek dwóch osób, które nie zdecydowały się na zawarcie małżeństwa. Kto może zawrzeć związek partnerski? Taką możliwość mają obywatele między innymi wybranych europejskich krajów.
Europejskie kraje, które zalegalizowały związki partnerskie to: Dania, Szwecja, Islandia, Francja, Niemcy, Finlandia, Portugalia, Luksemburg, Wielka Brytania, Słowenia, Andora, Czechy, Szwajcaria, Węgry, Austria, Irlandia, Liechtenstein, Malta, Chorwacja, Cypr, Grecja, Estonia, Włochy, Monako oraz Czarnogóra.
Dzięki funkcjonowaniu związków partnerskich, pary mogą sformalizować swój związek bez konieczności małżeństwa. Związki partnerskie dotyczą zarówno par homoseksualnych jak i heteroseksualnych, choć ich zalegalizowanie głównie przyczynia się do nadania równych praw przedstawicielom społeczności LGBTQ+.
Co to jest związek partnerski - psychologia
Drugie rozumienie związku partnerskiego wywodzi się z psychologii, gdzie związek partnerski oznacza relację opartą na zasadach partnerstwa. Związek partnerski rozumiany w tym sensie, to pojęcie ogólne, które może być stosowane w kontekście różnych typów relacji, zarówno homoseksualnych, jak i heteroseksualnych. W psychologii związek partnerski to forma związku między dwiema osobami, która cechuje się bliskością emocjonalną, intymnością, zaangażowaniem i wzajemną więzią. Jest to relacja, w której partnerzy dążą do budowania trwałej i wzajemnie satysfakcjonującej więzi emocjonalnej, społecznej i seksualnej.
Partnerstwo w związku kształtuje się na podstawie takich zasad jak:
Zobacz także:
- wzajemny szacunek,
- zaufanie,
- współpraca,
- zrozumienie.
Jeżeli bezpośrednio interesuje cię tematyka związku partnerskiego i chcesz zawrzeć tego typu związek, przeczytaj również artykuł: Jak zalegalizować związek partnerski w Polsce.
Czym się różni małżeństwo od związku partnerskiego?
Małżeństwo i związek partnerski to dwie różne formy prawnego i społecznego związku między dwiema osobami, które dążą do ugruntowania swoich uczuć, oddania się nawzajem oraz wspólnej przyszłości. Główna różnica między nimi leży w ich statusie prawnym i traktowaniu przez prawo. Oto, czym dokładnie różni się małżeństwo od związku partnerskiego.
Małżeństwo - tradycyjne i powszechnie uznawane
Małżeństwo jest tradycyjną i powszechnie uznawaną instytucją, która opiera się na prawnym związku między mężczyzną a kobietą lub dwiema osobami tej samej płci, w zależności od lokalnych regulacji. Jest uznawane na całym świecie i często wiąże się z szeregiem praw i przywilejów, takich jak wspólne dziedziczenie, ubezpieczenie zdrowotne, prawo do decydowania o leczeniu partnera, czy przywileje podatkowe. Z drugiej strony, w krajach w których obywatele są traktowaniu równo bez względu na orientację seksualną i wyznania religijne, funkcjonują związki partnerskie.
Związek partnerski - nowoczesny i sekularny
Związek partnerski jest bardziej nowoczesną instytucją niż małżeństwo i został stworzony z myślą o zapewnieniu parom tej samej płci prawnych i społecznych zabezpieczeń, zbliżonych do tych przysługujących małżeństwu. Chociaż zakres i uprawnienia związane z związkiem partnerskim różnią się w zależności od kraju i regionu, zazwyczaj obejmują podobne kwestie jak małżeństwo, takie jak wspólne dziedziczenie, dostęp do ubezpieczenia zdrowotnego czy możliwość wspólnego zamieszkiwania.
Małżeństwo, a związek partnerski - kwestia wiary
Należy zauważyć, że małżeństwo często ma konotacje kulturowe i religijne, podczas gdy związek partnerski ma bardziej neutralny charakter. Zawarcie związku partnerskiego pozostaje często wyłącznie w sferze prawa i regulacji społecznych. Wybór między małżeństwem a związkiem partnerskim zależy od preferencji, przekonań i zasad danej pary, a także od obowiązujących praw i norm społecznych w danym kraju.
Jak wygląda zawarcie związku partnerskiego?
Każdy związek partnerski jest inne, jednakże osoby zawierające związek partnerski, bardzo często uciekają od tego, jak wygląda tradycyjny ślub i wesele. Oznacza to, że zawierając związek partnerski unikniesz białej sukni, ceremonii ślubnej, obecności świadków, nie nastąpi wymiana obrączek, publiczne pocałunki itd. Nie każdy z nas ma tradycyjne spojrzenie na związki i jest to jak najbardziej OK. Jak zatem wygląda zawarcie związku partnerskiego? Najczęściej sprowadza się do rejestracji w urzędzie stanu cywilnego, a zawrzeć go mogą zarówno pary homoseksualne jak i heteroseksualne. Wszystkie kraje, w których legalne są małżeństwa jednopłciowe, uznają również związki partnerskie.
Zarejestrowany związek partnerski w Polsce
W Polsce prawo dotyczące związków partnerskich jest nieuregulowane. Polskie prawo, mimo licznych projektów ustaw przedstawianych w sejmie, nadal nie przewiduje jakiejkolwiek formy zalegalizowania związków partnerskich. Możliwości zawarcia związku partnerskiego w Polsce nie mają zarówno osoby tej samej, jak i różnej płci. Z kolei małżeństwa w Polsce mogą zawierać tylko osoby różnej płci.
Kraje Unii Europejskiej, w których nie można zawrzeć związku partnerskiego:
- Polska,
- Bułgaria,
- Łotwa,
- Litwa,
- Rumunia,
- Słowacja.
W krajach takich jak Litwa, Łotwa, Polska, Rumunia i Słowacja były składanie projekty ustaw legalizujących związki partnerskie. W niektórych z tych krajów podobne projekty pojawiały się wielokrotnie, często nie będąc dopuszczonym do głosowania.
Jaka jest różnica między związkiem partnerskim, a małżeństwem?
Związki partnerskie różnią się w zależności od legislatury danego kraju. Osoby będące w zarejestrowanych związkach partnerskich mają różne zakresy praw i obowiązków stron. W niektórych krajach związki partnerskie mają niemal identyczne prawa i obowiązki jak małżeństwa, natomiast w innych krajach jest to tylko ich część. Na przykład, niektóre kraje wykluczają możliwość adopcji dzieci przez pary w związku partnerskim. System prawny takich krajów jak Wielka Brytania i Malta przyznaje osobom zawierającym związki partnerskie wszystkie prawa przysługujące małżeństwom. Mimo to, w większości krajów na świecie jedyną uznawaną prawnie formą związku jest małżeństwo osób heteroseksualnych lub w niektórych krajach hetero- i homoseksualnych.
Dlaczego zalegalizowanie związków partnerskich jest ważne?
Zalegalizowanie i uznanie związków partnerskich jest ważne z wielu powodów. Po pierwsze, związki partnerskie gwarantują równość i sprawiedliwość dla wszystkich obywateli, niezależnie od orientacji seksualnej. Umożliwiają one parom LGBTQ+ uzyskanie takich samych praw i korzyści, jakie mają pary heteroseksualne, dlatego można powiedzieć, że zalegalizowanie związków partnerskich jest kluczowym elementem walki o równość i akceptację społeczną. Legalizacja związków partnerskich pomaga przełamywać bariery, dając parom LGBTQ+ możliwość oficjalnego związywania się w stabilnym i prawnie chronionym związku, ale nie tylko. Oto więcej argumentów, dlaczego należy zalegalizować związki partnerskie:
Równe prawa dla wszystkich
Każdy z nas powinien być równy wobec prawa. Związki partnerskie zapewniają parom tej samej płci takie same prawa i przywileje, jak te dostępne dla par heteroseksualnych zawierających małżeństwa. Dają one parom LGBTQ+ możliwość legalnego i prawnego uznania swojego związku.
Uznanie miłości i zaangażowania
Związki partnerskie umożliwiają parom, które nie chcą lub nie mogą zawrzeć małżeństwa, oficjalne uznanie ich miłości, zaangażowania i życia wspólnego.
Prawa majątkowe
Związki partnerskie pozwalają parom dzielić się własnością, majątkiem i zasobami w sposób uznany przez prawo, co może przyczynić się do większej stabilności finansowej i bezpieczeństwa obu partnerów.
Świadczenia i ubezpieczenia
Dzięki związkowi partnerskiemu, partnerzy mogą korzystać z pewnych świadczeń społecznych i ubezpieczeniowych, takich jak ubezpieczenie zdrowotne, emerytura lub zasiłki, które byłyby niedostępne w przypadku życia osobno.
Decyzyjność medyczna
W związku partnerskim, partnerzy zyskują prawo do podejmowania decyzji medycznych w imieniu swojego partnera, gdy ten jest niezdolny do wyrażania swojej woli. Jest to niezwykle ważne w sytuacjach nagłego zagrożenia zdrowia.
Opieka nad dziećmi
Związki partnerskie pozwalają parom LGBTQ+ na oficjalne przyjęcie roli opiekunów dla dzieci swojego partnera lub dzieci, które są biologicznymi potomkami jednego z partnerów.
Ochrona prawna w związku w przypadku rozpadu relacji
W przypadku zakończenia związku, związki partnerskie mogą zapewnić partnerom pewne prawne zabezpieczenia, takie jak alimenty lub podział wspólnego majątku.
Akceptacja społeczna
Legalne uznawanie związków partnerskich przyczynia się do budowania bardziej tolerancyjnego społeczeństwa, w którym miłość i zaangażowanie między dwiema osobami są szanowane bez względu na orientację seksualną.
Budują poczucie wspólnoty i wsparcia
Związki partnerskie zapewniają parom społeczną i emocjonalną wspólnotę, w której mogą cieszyć się wsparciem swojego partnera i nawiązywać relacje z innymi parami o podobnych doświadczeniach.
Zapobieganie dyskryminacji
Uznanie związków partnerskich przez prawo pomaga w zapobieganiu dyskryminacji i wykluczeniu osób LGBTQ+ z dostępu do podstawowych praw i usług dostępnych dla heteroseksualnych par.
Podsumowując, związki partnerskie są ważne, ponieważ gwarantują równe prawa, akceptację społeczną i wsparcie dla par LGBTQ+, a także zapewniają stabilność finansową i prawna ochronę osobom żyjącym w związku partnerskim.
Jak wygląda udany związek partnerski - psychologia
W udanym związku partnerskim dwie osoby łączą się w dążeniu do wspólnych celów i realizacji wzajemnych potrzeb. To relacja, w której obie strony wzajemnie dbają o dobro drugiej osoby, wspierają się w trudnych chwilach, komunikują swoje uczucia i potrzeby oraz podejmują wspólne decyzje. W relacji partnerskiej ważne jest, aby zachować równowagę pomiędzy indywidualnością każdej osoby a wspólnymi celami i wartościami. Partnerzy w związku partnerskim dążą do zrozumienia i akceptacji siebie nawzajem, szanują swoją autonomię, a jednocześnie podejmują wspólne wysiłki, aby budować i utrzymywać zdrową i satysfakcjonującą relację.
Związek partnerski nie byłby możliwy bez zdrowego modelu komunikacji. Aby dowiedzieć się, jak powinna wyglądać komunikacja w związku, przeczytaj artykuł: Komunikacja w związku - jak powinna wyglądać?
Jak budować związek oparty na partnerstwie?
Budowanie związku opartego na partnerstwie wymaga zaangażowania, komunikacji, szacunku i wspólnych wysiłków. Budowanie tego typu relacji jest czasochłonne, czasem wymaga wyrzeczeń i dużych nakładów pracy.
Związek partnerski jest możliwy dzięki:
- aktywnej komunikacji,
- umiejętności rozwiązywania konfliktów
- elastyczności w dostosowywaniu się do zmieniających się okoliczności,
- intymności emocjonalnej i fizycznej,
- wspólnych celach i wartościach,
- szacunku i empatii,
- zaufaniu i uczciwości.
Budowanie związku opartego na partnerstwie to proces, w którym partnerzy wzajemnie się rozwijają, uczą się od siebie i rozwijają swoje umiejętności społeczne. Partnerzy dążą do wspólnego rozwoju, budowania relacji opartej na wzajemnym zrozumieniu i miłości. Każdy związek może być oparty na zasadach partnerstwa, niezależnie od orientacji seksualnej osób będących w związku. Na koniec dnia, nie ma znaczenia kogo kochasz, tylko jakim jesteś człowiekiem.
