Czym jest „nadmierne szczotkowanie”?

Pojęcie „nadmiernego szczotkowania” nie dotyczy tylko częstotliwości (choć mycie zębów pięć–sześć razy dziennie może faktycznie stanowić problem). To także:

• zbyt mocny nacisk podczas szczotkowania,

• niewłaściwa technika, szczególnie poziome ruchy „tarcia”,

• stosowanie zbyt twardej szczoteczki,

• nadużywanie past wybielających lub ściernych,

• szczotkowanie zębów zaraz po spożyciu kwaśnych pokarmów lub napojów.

Te czynniki – w pojedynkę lub łącznie – mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń zębów i dziąseł, często nieodwracalnych.

Ekspert ostrzega: problem nie jest rzadkością

W mojej pracy regularnie spotykam się z pacjentami, którzy mają recesje dziąseł, nadwrażliwość i ubytki klinowe, mimo że bardzo sumiennie dbają o higienę jamy ustnej. Paradoksalnie, problemem okazuje się zbyt intensywna pielęgnacja – mówi dr n. med. Joanna Kulig, specjalistka stomatologii zachowawczej i estetycznej na www.denthelp.pl.

Co grozi zębom przy zbyt intensywnym szczotkowaniu?

Lista potencjalnych konsekwencji jest długa. Poniżej krótko scharakteryzowaliśmy najważniejsze z nich.

1. Recesja dziąseł

Zbyt silne lub agresywne szczotkowanie może prowadzić do cofania się dziąseł, co skutkuje:

  • odsłonięciem szyjek zębowych,
  • nadwrażliwością,
  • zwiększonym ryzykiem próchnicy przyszyjkowej.

2. Ścieranie szkliwa

Mechaniczne uszkodzenia powierzchni zęba powodują utratę warstwy szkliwa. Z czasem zęby stają się:

• podatne na próchnicę,

• wrażliwe na ciepło, zimno i dotyk,

• estetycznie mniej atrakcyjne (szkliwo matowieje, zęby stają się żółtawe lub przezroczyste).

3. Ubytki klinowe

To charakterystyczne wgłębienia przy szyjkach zębów. Choć wyglądają jak próchnica, są skutkiem mechanicznego tarcia szczoteczki.

Pacjenci często nie wiedzą o tym, że ubytki mogą powstać bez obecności bakterii. Ubytki klinowe są typowym efektem niewłaściwej techniki mycia zębów. Często widzimy je u osób bardzo skrupulatnych, które myją zęby zbyt mocno, pod złym kątem lub twardą szczoteczką – podkreśla ekspertka serwisu Denthelp.pl.

Jak prawidłowo myć zęby – bez szkody dla szkliwa?

Wbrew pozorom mycie zębów nie powinno polegać na „szorowaniu” ich z dużą siłą. Wystarczą dwa szczotkowania dziennie – rano i wieczorem – trwające minimum dwie minuty każde.

Jeśli chcesz zapewnić swoim zębom bezpieczeństwo, dużo lepiej sprawdzi się szczoteczka o miękkim lub średnim włosiu niż twarda, która może powodować ścieranie szkliwa i recesję dziąseł. Warto zwrócić uwagę również na sposób, w jaki poruszamy szczoteczką – najlepiej stosować ruchy wymiatające (od linii dziąseł w kierunku końców zębów).

Mat. prasowe
Mat. prasowe

Nie mniej ważny jest wybór odpowiedniej pasty – najlepiej z fluorem lub hydroksyapatytem, czyli substancjami, które wspierają remineralizację szkliwa oraz chronią je przed działaniem kwasów. Należy również unikać dłuższego stosowania past wybielających o silnym działaniu ściernym, ponieważ mogą uszkadzać zewnętrzną warstwę zębów.

Całość warto uzupełnić nitkowaniem i płukaniem jamy ustnej, co pozwoli usunąć bakterie z przestrzeni międzyzębowych i wzmocnić działanie ochronne pasty.

Czy warto używać szczoteczek sonicznych?

Tak – pod warunkiem, że są używane prawidłowo. Nowoczesne szczoteczki elektryczne i soniczne często oferują:

  • czujniki siły nacisku – sygnalizują, gdy szczotkujesz zbyt mocno,
  • timery – kontrolują długość szczotkowania,
  • specjalne tryby i końcówki do delikatnego czyszczenia.

Szczoteczki soniczne są świetnym wyborem dla pacjentów, którzy mają skłonność do zbyt intensywnego szczotkowania. Ich drgania czyszczą skutecznie, ale łagodnie, co chroni szkliwo i dziąsła.

Uwaga na szczotkowanie po posiłkach

Nie zawsze szczotkowanie bezpośrednio po jedzeniu jest dobrym pomysłem – zwłaszcza jeśli posiłek zawierał kwasy.

Zalecenia:

• Po posiłku przepłucz usta wodą lub płynem do płukania jamy ustnej.

• Odczekaj ok. 30 minut przed szczotkowaniem.

Podsumowanie: higiena z umiarem = zdrowie

Najlepsza higiena jamy ustnej to taka, która łączy w sobie regularność, prawidłową technikę oraz delikatność. Pacjenci często są zaskoczeni, że w pielęgnacji zębów więcej nie znaczy lepiej. W tym przypadku mniej agresji, a więcej precyzji to zasada, której warto się trzymać – podsumowuje dr n. med. Joanna Kulig.

Materiał promocyjny Denthelp