9 lutego już po raz 92. zostaną wręczone najważniejsze wyróżnienia w przemyśle filmowym, czyli Oscary. Przyznaje je Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, w skład której wchodzą reżyserzy, scenarzyści, producenci i oczywiście aktorzy. Tegoroczna gala, jak zwykle organizowana w Dolby Theatre w Hollywood, będzie wyjątkowa także dla polskiej kinematografii. Szansę na Oscara ma bowiem „Boże Ciało”, najnowsza produkcja w reżyserii Jana Komasy. W Los Angeles należy spodziewać się nie tylko reżysera, ale także obsady z Bartoszem Bielenią, czyli odtwórcą głównej roli na czele. 92. gala wręczenia Oscarów nie będzie jednak pierwszą i na pewno nie ostatnią, na której docenieni , choćby poprzez samo wyczytanie nominacji, zostaną Polacy. Ich sukcesy sięgają bowiem pierwszej połowy XX wieku.

Oscary dla Polaków. Kto zdobył statuetki Amerykańskiej Akademii Filmowej?

Pierwszym Polakiem, który otrzymał najważniejsze filmowe wyróżnienie był Leopold Stokowski. W 1942 roku za muzykę do filmu animowanego Walta Disneya „Fantazja” zdobył specjalnego Oscara. Kolejny sukces przyszedł po dwunastu latach i także w muzycznej kategorii. Tym razem za muzykę do filmu „Lili” Charlesa Waltersa statuetkę odebrał Bronisław Kaper. W 1983 roku Akademia dostrzegła krótkometrażową animację „Tango” Zbigniewa Rybczyńskiego. Co ciekawe tego samego dnia Rybczyński trafił do aresztu, bo wdał się w bójkę z ochroniarzami tuż po tym, jak odebrał Oscara.

1994 rok to wielki sukces „Listy Schindlera” w reżyserii Stevena Spielberga, ale przede wszystkim trójki Polaków, czyli scenografów Allana Starskiego i Ewy Braun oraz Janusza Kamińskiego nagrodzonego za najlepsze zdjęcia. Kamiński powtórzył swój sukces pięć lat później, kiedy Akademia nagrodziła go za zdjęcia do „Szeregowca Ryana” także w reżyserii Stevena Spielberga. W 2000 roku w Hollywood zatriumfował jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów, Andrzej Wajda. Otrzymał on honorowego Oscara za całokształt twórczości, a statuetkę wręczyła mu Jane Fonda.

Getty Images

Oscary 2020: Te nominowane filmy obejrzycie na Netflix

Trzy lata później Oscara doczekał się inny wybitny polski reżyser, Roman Polański. Statuetka przypadła mu za jeden z najważniejszych obrazów w jego dorobku, „Pianista”. Werdykt odczytał wówczas Harrison Ford, ale Polański nie mógł odebrać z jego rąk nagrody, ponieważ z związku z niezakończonym postępowaniem sądowym z związku z oskarżeniami o gwałt na nieletniej Polak nie mógł przyjechać do Los Angeles. Oscara odebrał we wrześniu 2003 roku, kiedy na festiwalu w Deauville wręczył mu go ponownie Harrison Ford.

Oscarowa gala w 2005 roku również była dla Polaków wyjątkowa. Nagrodę za najlepszą muzykę do filmu „Marzyciel” Marca Forstera z Johnnym Deppem w roli głównej otrzymał Jan A.P. Kaczmarek. Trzy lata później ponownie mieliśmy powody do radości. Statuetka dla najlepszego krótkometrażowego filmu animowanego powędrowała do twórców animacji „Piotruś i Wilk”. To polsko-brytyjska produkcja, do której zdjęcia powstawały w łódzkim studiu Se-ma-for, scenografię zaprojektowali Marek Skrobecki oraz Jane Morton, autorami zdjęć byli Hugh Gordon i Mikołaj Jaroszewicz, efekty wizualne to praca Kamila Polaka i Artura Znicza, zaś animacja – Adama Wyrwasa i Krzysztofa Brzozowskiego.

Getty Images

Na kolejny sukces w postaci statuetki trzeba było czekać aż dziesięć lat. W 2015 roku za najlepszy film nieanglojęzyczny, czyli „Idę” Oscara otrzymał Paweł Pawlikowski. Na gali pojawił się w towarzystwie odtwórczyń głównych ról, czyli Agaty Trzebuchowskiej, filmowe Idy, a także Agaty Kuleszy, czyli ciotki tytułowej bohaterki. W 2019 roku Pawlikowski miał szansę powtórzyć swój sukces, bo jego obraz „Zimna wojna” był nie tylko nominowany za najlepszą nieanglojęzyczną produkcje, ale i najlepsze zdjęcia Łukasza Żala, jak i reżyserię. Niestety, tym razem Polak wrócił do domu bez statuetki. Ale za to z jaką satysfakcją, że jego dzieło i praca wielu osób, a także polska kinematografia została doceniona w miejscu, które nazywa się fabryką snów.

Oscary 2020: gdzie oglądać, kto poprowadzi i zaśpiewa, co nominowani dostaną w gift bagach i jak będzie wyglądało menu? Wszystko, co powinniście wiedzieć o 92. gali wręczenia Nagród Akademii Filmowej

Oscary 2020: kto oprócz Jana Komasy zdobył wcześniej nominację? 

Ale oprócz złotych statuetek Polacy maja na koncie także sporo nominacji, o których prawdopodobnie nie mieliście pojęcia. W tym roku jest to „Boże ciało” Jana Komasy. A jak to wyglądało wcześniej?

1930/31 - Anton Grot, „Svengali”, scenografia

1936 - Anton Grot, „Anthony Adverse”, scenografia

1937 - Anton Grot, „Życie Emila Zoli”, scenografia

1939 - Anton Grot, „Prywatne życie Elżbiety i Esseksa”, scenografia

1940 - Anton Grot, „Sea Hawk”, scenografia

1941 - Bronisław Kaper, „Czekoladowy żołnierz”, muzyka w musicalu

1962 - Bronisław Kaper, „Bunt na Bounty”, muzyka

1962 - Bronisław Kaper, „Bunt na Bounty”, piosenka

1964 - „Nóż w wodzie" Romana Polańskiego, film nieanglojęzyczny

1966 - Ida Kamińska „Sklep przy głównej ulicy” Jána Kadára i Elmara Klosa, najlepsza aktorka

1967 - „Faraon” Jerzego Kawalerowicza, film nieanglojęzyczny

1975 - „Potop” Jerzego Hoffmana, film nieanglojęzyczny

1976 - „Ziemia obiecana” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny

1977 - „Noce i dnie” Jerzego Antczaka, film nieanglojęzyczny

1980 - „Panny z Wilka” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny

1982 - „Człowiek z żelaza” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny

1986 - „Gorzkie żniwa” Agnieszki Holland, film nieanglojęzyczny

1992 - Agnieszka Holland, „Europa, Europa”, scenariusz adaptowany

1993 - Anna Biedrzycka-Sheppard „Lista Schindlera” Stevena Spielberga, kostiumy

1995 - „Trzy kolory: Czerwony”, Krzysztof Kieślowski, reżyser

1995 - „Trzy kolory: Czerwony”, Krzysztof Piesiewicz, Krzysztof Kieślowski, scenariusz oryginalny

1995 - „Trzy kolory: Czerwony”, Piotr Sobociński, najlepsze zdjęcia

1995 - „89 mm od Europy”, Marcel Łoziński, krótkometrażowy film dokumentalny

1998 - Janusz Kamiński, „Amistad” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia

2002 - Sławomir Idziak, „Helikopter w ogniu” Ridleya Scotta, najlepsze zdjęcia

2002 - „Męska sprawa”, Sławomir Fabicki (reżyser) i Bogumił Godfrejów (operator)

2003 - Paweł Edelman „Pianista” Romana Polańskiego, najlepsze zdjęcia

2003 - Anna Sheppard, „Pianista” Romana Polańskiego, najlepsze kostiumy

2003 - Tomasza Bagiński, „Katedra”, krótkometrażowy film animowany

2005 - „Dzieci z Leningradzkiego” Hanny Polak i Andrzeja Celińskiego, krótkometrażowy film dokumentalny

2008 - „Katyń” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny

2008 - Janusz Kamiński, „Motyl i skafander” Juliana Schnabla, najlepsze zdjęcia

2008 - Maciek Szczerbowski i Chris Lavis , „Madame Tutli-Putli”, krótkometrażowa animacja

2010 - „Królik po berlińsku” Bartka Konopki, krótkometrażowy film dokumentalny

2012 - „W ciemności” Agnieszki Holland, film nieanglojęzyczny

2012 - Janusz Kamiński, „Czas wojny” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia

2013 - Janusz Kamiński, „Lincoln” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia

2015 - „Joanna”, Aneta Kopacz, krótkometrażowy film dokumentalny

2015 - Anna Biedrzycka-Sheppard „Czarownica” Roberta Stromberga, kostiumy

2015 - Ryszard Lenczewski, Łukasz Żal, „Ida” Pawła Pawlikowskiego, najlepsze zdjęcia

2015 - „Nasza klątwa”, Tomasz Śliwiński i Maciej Ślesicki, krótkometrażowy film dokumentalny

2018 - „Twój Vincent”, Dorota Kobiela, film animowany 

Oscary 2020 transmisja tv: gdzie obejrzeć?

Oscary 2020 obejrzymy na żywo tylko w CANAL+. W nocy z 9 na 10  lutego stacja będzie transmitować zarówno wydarzenia z czerwonego dywanu, jak i ceremonię wręczenia statuetek. W tym roku szanse na Oscara ma polski film  „Boże Ciało", produkcja Aurum Film w koprodukcji z Canal+.