Oscary 2024: nominacje
W nocy z 10 na 11 marca już po raz 96. zostaną wręczone najważniejsze wyróżnienia w przemyśle filmowym, czyli Oscary. Przyznaje je Amerykańska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej, w skład której wchodzą reżyserzy, scenarzyści, producenci i oczywiście aktorzy. Gala wręczenia Oscarów za rok 2023 odbędzie się z 10 na 11 marca 2024 w Dolby Theatre. Transmisję na żywo będzie można oglądać od godziny 0:00 (polskiego czasu) w nocy z niedzieli na poniedziałek w CANAL+ PREMIUM oraz w serwisie CANAL+ online. Po raz czwarty poprowadzi ją komik Jimmy Kimmel.
Polki i Polacy, którzy zdobyli Oscara
Pierwszym Polakiem, który otrzymał najważniejsze filmowe wyróżnienie, był Leopold Stokowski. W 1942 roku za muzykę do filmu animowanego Walta Disneya „Fantazja” zdobył specjalnego Oscara. Kolejny sukces przyszedł po dwunastu latach i także w muzycznej kategorii. Tym razem za muzykę do filmu „Lili” Charlesa Waltersa statuetkę odebrał Bronisław Kaper. W 1983 roku Akademia dostrzegła krótkometrażową animację „Tango” Zbigniewa Rybczyńskiego. Co ciekawe tego samego dnia Rybczyński trafił do aresztu, bo wdał się w bójkę z ochroniarzami tuż po tym, jak odebrał Oscara.
1994 rok to wielki sukces „Listy Schindlera” w reżyserii Stevena Spielberga, ale przede wszystkim trójki Polaków, czyli scenografów Allana Starskiego i Ewy Braun oraz Janusza Kamińskiego nagrodzonego za najlepsze zdjęcia. Kamiński powtórzył swój sukces pięć lat później, kiedy Akademia nagrodziła go za zdjęcia do „Szeregowca Ryana” także w reżyserii Stevena Spielberga. W 2000 roku w Hollywood zatriumfował jeden z najwybitniejszych polskich reżyserów, Andrzej Wajda. Otrzymał on honorowego Oscara za całokształt twórczości, a statuetkę wręczyła mu Jane Fonda.
Getty Images
Trzy lata później Oscara doczekał się inny wybitny polski reżyser, Roman Polański. Statuetka przypadła mu za jeden z najważniejszych obrazów w jego dorobku – „Pianista”. Werdykt odczytał wówczas Harrison Ford, ale Polański nie odebrał z jego rąk nagrody. Trwało wtedy postępowanie sądowe, w związku z oskarżeniami o gwałt na nieletniej, i Polak nie mógł przyjechać do Los Angeles. Oscara odebrał we wrześniu 2003 roku, kiedy na festiwalu w Deauville, wręczył mu go ponownie Harrison Ford.
Oscarowa gala w 2005 roku również była dla Polaków wyjątkowa. Nagrodę za najlepszą muzykę do filmu „Marzyciel” Marca Forstera, z Johnnym Deppem w roli głównej, otrzymał Jan A.P. Kaczmarek. Trzy lata później ponownie mieliśmy powody do radości. Statuetka dla najlepszego krótkometrażowego filmu animowanego powędrowała do twórców animacji „Piotruś i Wilk”. To polsko-brytyjska produkcja, do której zdjęcia powstawały w łódzkim studiu Se-ma-for, scenografię zaprojektowali Marek Skrobecki oraz Jane Morton, autorami zdjęć byli Hugh Gordon i Mikołaj Jaroszewicz, efekty wizualne to praca Kamila Polaka i Artura Znicza, zaś animacja – Adama Wyrwasa i Krzysztofa Brzozowskiego.
Zobacz także:
Getty Images
Na kolejny sukces w postaci statuetki trzeba było czekać aż dziesięć lat. W 2015 roku za najlepszy film nieanglojęzyczny, czyli „Idę”, Oscara otrzymał Paweł Pawlikowski. Na gali pojawił się w towarzystwie odtwórczyń głównych ról, czyli Agaty Trzebuchowskiej, filmowej Idy, a także Agaty Kuleszy, czyli ciotki tytułowej bohaterki. W 2019 roku Pawlikowski miał szansę powtórzyć swój sukces, bo jego obraz „Zimna wojna” był nie tylko nominowany za najlepszą nieanglojęzyczną produkcję, ale i najlepsze zdjęcia Łukasza Żala, jak i reżyserię. Niestety, tym razem Polak wrócił do domu bez nagrody, ale za to z jaką satysfakcją, że jego dzieło i praca wielu osób, a także polska kinematografia została doceniona w miejscu, które nazywa się fabryką snów.
11 ciekawostek o Oscarach, które (prawdopodobnie) mocno was zaskoczą
Oscary: Polki i Polacy z nominacjami
Oprócz złotych statuetek Polacy mają na koncie także sporo nominacji, o których prawdopodobnie nie mieliście pojęcia. W 2021 roku, poza Dariuszem Wolskim, w polskich mediach głośno było także o nominowanym do Oscara, za najlepszą rolę drugoplanową w „Sound of Metal”, Paulu Racim – aktorze, który wychował się w rodzinie polskich emigrantów.
Mam w stu procentach polskie korzenie i jestem z nich dumny. Moja mama była z domu Grabowska, a ojciec miał na nazwisko Racibożyński – powiedział Raci w rozmowie z „Gazetą Wyborczą”.
1930/31 – Anton Grot, „Svengali”, scenografia
1936 – Anton Grot, „Anthony Adverse”, scenografia
1937 – Anton Grot, „Życie Emila Zoli”, scenografia
1939 – Anton Grot, „Prywatne życie Elżbiety i Esseksa”, scenografia
1940 – Anton Grot, „Sea Hawk”, scenografia
1941 – Bronisław Kaper, „Czekoladowy żołnierz”, muzyka w musicalu
1962 – Bronisław Kaper, „Bunt na Bounty”, muzyka
1962 – Bronisław Kaper, „Bunt na Bounty”, piosenka
1964 – „Nóż w wodzie" Romana Polańskiego, film nieanglojęzyczny
1966 – Ida Kamińska „Sklep przy głównej ulicy” Jána Kadára i Elmara Klosa, najlepsza aktorka
1967 – „Faraon” Jerzego Kawalerowicza, film nieanglojęzyczny
1975 – „Potop” Jerzego Hoffmana, film nieanglojęzyczny
1976 – „Ziemia obiecana” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny
1977 – „Noce i dnie” Jerzego Antczaka, film nieanglojęzyczny
1980 – „Panny z Wilka” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny
1982 – „Człowiek z żelaza” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny
1986 – „Gorzkie żniwa” Agnieszki Holland, film nieanglojęzyczny
1992 – Agnieszka Holland, „Europa, Europa”, scenariusz adaptowany
1993 – Anna Biedrzycka-Sheppard „Lista Schindlera” Stevena Spielberga, kostiumy
1995 – „Trzy kolory: Czerwony”, Krzysztof Kieślowski, reżyser
1995 – „Trzy kolory: Czerwony”, Krzysztof Piesiewicz, Krzysztof Kieślowski, scenariusz oryginalny
1995 – „Trzy kolory: Czerwony”, Piotr Sobociński, najlepsze zdjęcia
1995 – „89 mm od Europy”, Marcel Łoziński, krótkometrażowy film dokumentalny
1998 – Janusz Kamiński, „Amistad” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia
2002 – Sławomir Idziak, „Helikopter w ogniu” Ridleya Scotta, najlepsze zdjęcia
2002 – „Męska sprawa”, Sławomir Fabicki (reżyser) i Bogumił Godfrejów (operator)
2003 – Paweł Edelman „Pianista” Romana Polańskiego, najlepsze zdjęcia
2003 – Anna Sheppard, „Pianista” Romana Polańskiego, najlepsze kostiumy
2003 – Tomasza Bagiński, „Katedra”, krótkometrażowy film animowany
2005 – „Dzieci z Leningradzkiego” Hanny Polak i Andrzeja Celińskiego, krótkometrażowy film dokumentalny
2008 – „Katyń” Andrzeja Wajdy, film nieanglojęzyczny
2008 – Janusz Kamiński, „Motyl i skafander” Juliana Schnabla, najlepsze zdjęcia
2008 – Maciek Szczerbowski i Chris Lavis , „Madame Tutli-Putli”, krótkometrażowa animacja
2010 – „Królik po berlińsku” Bartka Konopki, krótkometrażowy film dokumentalny
2012 – „W ciemności” Agnieszki Holland, film nieanglojęzyczny
2012 – Janusz Kamiński, „Czas wojny” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia
2013 – Janusz Kamiński, „Lincoln” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia
2015 – „Joanna”, Aneta Kopacz, krótkometrażowy film dokumentalny
2015 – Anna Biedrzycka-Sheppard „Czarownica” Roberta Stromberga, kostiumy
2015 – Ryszard Lenczewski, Łukasz Żal, „Ida” Pawła Pawlikowskiego, najlepsze zdjęcia
2015 – „Nasza klątwa”, Tomasz Śliwiński i Maciej Ślesicki, krótkometrażowy film dokumentalny
2018 – „Twój Vincent”, Dorota Kobiela, film animowany
2020 – „Boże ciało”, Jan Komasa, film nieanglojęzyczny
2021 – „Nowiny ze świata”, Dariusz Wolski, najlepsze zdjęcia
2022 – „Sukienka”, Maciej Ślesicki, Tadeusz Łysiak, najlepszy krótkometrażowy film aktorski
2022 – Janusz Kamiński, „West Side Story” Stevena Spielberga, najlepsze zdjęcia
