Najprościej ujmując, toksyczny związek występuje wtedy, gdy w relacji ujawniają się zachowania, które sprawiają, że jesteś nieszczęśliwa. Może to być okazywanie braku szacunku przez partnera, notoryczne zdrady i nieszczerość, kontrolowanie na każdym kroku, czy brak wsparcia. Sprawdź, po czym jeszcze poznasz, że twój związek być może jest toksyczny.

Dlaczego mój związek jest toksyczny?

Każdy z nas pragnie miłości, bliskości, ciepła i zrozumienia. Dlaczego więc dzieje się tak, że lądujemy w toksycznych związkach, które są zaprzeczeniem naszych podstawowych pragnień i potrzeb? Życie pisze różne scenariusze, a nie każda osoba, którą spotkasz na swojej drodze ma dobre intencje. Niestety, ta zasada również tyczy się osób tobie najbliższych, za których mogłabyś uznać partnera bądź partnerkę. Zanim jednak odpowiemy na pytanie, dlaczego i czy w ogóle twój związek jest toksyczny, wróćmy do początku i poznajmy dokładną definicję toksycznego związku.

Toksyczny związek - co to jest?

Toksyczny związek to termin używany w kontekście relacji międzyludzkich (przeważnie w relacjach romantycznych), które charakteryzują się niezdrowymi wzorcami zachowań i emocjonalnymi trudnościami. Związek może być toksyczny dla jednej lub obu osób zaangażowanych w relację. Osoby będące ofiarami w toksycznym związku pozostają pod wpływem toksycznego partnera, który za pomocą strachu, poniżania, zastraszania, obwiniania, przymusu lub manipulacji próbuje kontrolować i podporządkować sobie druga osobę.

Czy to toksyczny związek?

Jeżeli zadajesz sobie pytanie, czy twój związek jest toksyczny, najprawdopodobniej powinnaś ufać swojej intuicji. Twoje przeczucia mogą być właściwe, choć toksyczny partner zrobi wszystko, żeby zasiać w twojej głowie ziarno niepewności. Ta technika manipulacji często jest wykorzystywana przez toksycznych partnerów i ma swoją nazwę - gaslighting. Jest to forma przemocy psychicznej polegająca na manipulowania drugą osobą w taki sposób, że ofiara przemocy z czasem przestaje ufać swoim osądom, staje się zdezorientowana, zalękniona i traci zaufanie do swojej pamięci czy percepcji. Toksycznych zachowań w związku jest wiele, te najpopularniejsze wymieniliśmy poniżej.

Toksyczne zachowania w związku zwykle obejmują:

  • wyzwiska,
  • groźby,
  • częste dezaprobaty,
  • nadużycia psychiczne,
  • manipulacje, takie jak gaslighting,
  • kłamstwa,
  • przemoc fizyczną.

Aby dowiedzieć się więcej, przeczytaj również artykuł: Manipulacja w związku.

Jak rozpoznać, że to toksyczny związek?

W rozpoznaniu, że twoja relacja jest toksyczna, najważniejsze są twoje uczucia. Wydaje ci się, że nic co robisz, nie jest wystarczająco dobre dla twojego partnera? Twoja druga połówka ciągle cię krytykuje, a być może nawet wyśmiewa? Te zachowania sprawiają ci wiele przykrości i bólu, a twój partner bądź partnerka, choć widzą twoje cierpienie, nie stara się zmienić krzywdzącego cię zachowania? Zastanawiasz się, czy tak właśnie wygląda związek i czy zawsze musi być? 

Jeżeli na większość z powyższych pytań, odpowiedziałaś twierdząco, prawdopodobnie tkwisz w toksycznym związku. Co zrobić, aby pozbyć się toksyny, która zamienia twoje życie w piekło? Jeżeli partner lub partnerka nie widzą problemu w sobie i nie wykazują chęci zmiany, pamiętaj, że to ty jesteś najważniejsza. W takiej sytuacji jak najszybciej uciekaj z toksycznej relacji, żeby ratować siebie. 

Zobacz także:

Toksyczny związek - skąd się bierze?

Toksyczne związki mogą mieć różne przyczyny. Niektórzy ludzie są bardziej podatni na trafianie na toksycznych partnerów, ze względu na pewne cechy osobowości lub bolesne doświadczenia z przeszłości. Nie bez znaczenia pozostają też nieprzepracowane traumy.

Oto kilka czynników, które mogą przyczynić się do utrwalania toksycznych wzorców zachowań, a w rezultacie do wchodzenia w toksyczne związki:

  • niskie poczucie własnej wartości,
  • niewłaściwe wzorce zachowań,
  • brak umiejętności stawiania zdrowych granic,
  • nieumiejętne komunikowanie się,
  • brak umiejętności radzenia sobie ze złością.

Chcesz wiedzieć więcej na temat toksycznych zachowań w związku i skąd się biorą? Przeczytaj również artykuł: Dlaczego facet zdradza?

Niskie poczucie własnej wartości, a toksyczny związek

Toksyczny związek często idzie w parze z niskim poczuciem własnej wartości. Skąd bierze się ta zależność? Niskie poczucie własnej wartości to stan, w którym osoba ma negatywny obraz samej siebie. Taka osoba cierpi z powodu braku pewności siebie. Nie wierzy, że jest wartościowa i że zasługuje na miłość i szacunek. Niskie poczucie własnej wartości może wynikać z wielu czynników, takich jak traumy, złe wychowanie, doświadczenia z przeszłości, czy tkwienia w długotrwałych toksycznych relacjach.

W przypadku toksycznego związku, niskie poczucie własnej wartości może utrzymywać się lub jeszcze bardziej pogłębiać. Dzieje się tak ponieważ, toksyczny partner może celowo wykorzystywać słabości drugiej osoby w celu przejęcia nad nią kontroli. Wiele osób z niskim poczuciem własnej wartości może tkwić w toksycznych związkach, ponieważ obawia się, że nie zasługuje na kogoś lepszego lub boi się samotności.

Toksyczny związek, a niewłaściwe wzorce zachowań z domu

Jeśli ktoś dorastał w rodzinie, w której toksyczne zachowania były normą, może powtarzać te wzorce w swoich związkach. w dorosłym życiu. Wtedy nie jest trudno uwikłać się w toksyczny związek z nieodpowiednim partnerem, który zamiast nas wspierać, ciągnie nas na sam dół. Bardzo często toksyczni partnerzy wykorzystują słabość drugiej strony, aby osiągnąć własne cele i korzyści. Nie jest to relacja, w której obie strony czerpią od siebie. Zamiast tego jedna strona wręcz pasożytuje na drugiej.

Brak umiejętności stawiania granic, a toksyczny związek

Kolejna kwestia, która pozostaje nie bez znaczenia w przypadku toksycznych relacji to brak umiejętności stawiania zdrowych granic. Jeżeli partnerzy nie potrafią stawiać barier, może dochodzić do nadużyć i wykorzystywania drugiej osoby. W takim wypadku konieczna jest praca nad asertywnością. Musisz zrozumieć, że twoje zdanie ma znaczenie i nauczyć się mówić nie. Jeżeli twój partner nie potrafi tego zrozumieć i uszanować, czas najwyższy zakończyć taką relację. 

Nieodpowiednie komunikowanie się, a toksyczny związek

Zdrowa komunikacja to podstawa każdego związku, a w toksycznych relacjach obustronna, zdrowa komunikacja praktycznie nie istnienie. To dzięki dobremu modelowi komunikacji, związek może się rozwijać, a partnerzy mogą budować i wzmacniać relację. Brak umiejętności efektywnej komunikacji i wyrażania uczuć może prowadzić do niespełnionych potrzeb, frustracji i nagromadzenia negatywnych emocji, które podsycają toksyczność w związku.

Nieodpowiednie postępowanie ze złością, a toksyczny związek

Osoby będące stronami w toksycznych związkach, często nie potrafią poradzić sobie z negatywnymi emocjami, takimi jak np. złość. Niestety wielu z nas nie wie, jak zachować się w trudnych sytuacjach. Warto zaznaczyć, że problem z radzeniem sobie ze złością i frustracją może prowadzić nie tylko do wybuchów agresji. Z drugiej strony niektórzy ludzie, którzy mają problem z wyrażaniem złości, wycofują się emocjonalnie. Nie tylko wybuchy agresji, również emocjonalne wycofanie ma negatywne konsekwencje dla relacji i prowadzi do toksyczności.

Po czym poznać, że związek jest toksyczny?

Rozpoznanie, że tkwisz w toksycznej relacji może być bardzo trudne. Czasami najciężej jest przyznać się przed samą sobą, że osoba w której pokładałaś tyle nadziei i którą darzysz uczuciem, tak bardzo cię rani. Jednakże serce nie zawsze idzie w parze z rozumiem. To, że tkwisz w toksycznej relacji czasem szybciej zauważą twoi najbliżsi, rodzina i przyjaciele, bo w przypadku tak silnych i skrajnych uczuć, intuicja bardzo często może zawodzić.

Toksyczne związki mogą objawiać się w różny sposób, na przykład poprzez emocjonalne wykorzystywanie, manipulację, nadużycia fizyczne lub psychiczne, nadmierną zazdrość, kontrolowanie zachowań partnera itp.

Jak wygląda związek z toksycznym partnerem?

Związek z toksyczną osobą jest niezwykle trudny, gdyż toksyczny partner będzie dążył do kontroli niemal każdego aspektu twojego życia. Będzie decydował, gdzie możesz iść, z kim możesz się spotkać i co możesz robić. Aby osiągnąć swoje cele, często stosuje manipulację emocjonalną, Będzie testować cię na różne sposoby, aby sprawdzić, czy jesteś podległa jego woli.

Poniżanie i znieważanie

Co więcej, toksyczny partner będzie systematycznie obniżać twoje poczucie własnej wartości, krytykując cię, wyśmiewając, lub powodując, że poczujesz się niedoceniana. Toksyczny partner może wykazywać brak szacunku wobec ciebie, używać obraźliwych słów lub zachować się agresywnie zarówno werbalnie, jak i fizycznie. 

Samotność w związku z toksycznym partnerem

W związku z toksycznym partnerem bardzo często będziesz odczuwać samotność. Toksyczny partner za wszelką cenę będzie chciał odizolować cię od innych ludzi. Może być nadmiernie zazdrosny o twoje kontakty z innymi. Będzie starał się odgradzać cię od przyjaciół, rodziny czy bliskich, którzy w odróżnieniu od toksycznego partnera, chcą dla ciebie jak najlepiej. Toksyczna osoba zazwyczaj nie jest zdolna do empatii i nie potrafi oferować wsparcia emocjonalnego w trudnych sytuacjach. Zapomnij o zrozumieniu i wsparciu. Toksyczni partnerzy nie są do tego zdolni.

Jakie zachowania są toksyczne?

Toksyczne zachowania to te, które szkodzą innym ludziom emocjonalnie, psychicznie lub fizycznie. Poniżej znajduje się lista niektórych takich zachowań:

  • Manipulacja
  • Obgadywanie i plotkowanie
  • Agresja i przemoc
  • Wyśmiewanie i upokarzanie
  • Wyolbrzymianie problemów
  • Wywieranie presji
  • Brak szacunku
  • Zazdrość i zawiść
  • Nadmierne kontrolowanie
  • Unikanie odpowiedzialności
  • Wykorzystywanie innych
  • Izolowanie innych
  • Nadmierny, negatywny krytycyzm
  • Utrzymywanie relacji w konflikcie
  • Nadmierna zazdrość i kontrola w związku

Warto pamiętać, że toksyczne zachowania mogą mieć różne formy i przejawiać się w różnych sytuacjach. Ważne jest, aby dbać o zdrowe relacje z innymi, pracować nad takimi umiejętnościami miękkimi jak współodczuwanie (empatia) i szanować granice innych osób. Jeśli jesteś świadkiem toksycznego zachowania lub sama się go dopuściłaś, ważne jest, aby podjąć kroki w celu naprawienia sytuacji i rozwijania bardziej pozytywnych wzorców zachowania.

Chcesz wiedzieć, jak wystrzegać się toksycznych związków? Przeczytaj również artykuł: Toksyczny partner cechy.

Toksyczny związek, a zdrowa relacja

Zastanawiasz się czym różni się toksyczny związek od zdrowej relacji? Podczas gdy w zdrowych relacja wszystko po prostu gra, toksyczny partner zawsze znajdzie powód do kłótni. Oczywiście, w każdej relacji występują konflikty. Jednakże w związkach z reguły decyzje podejmowane są razem, a partnerzy pracują nad ich rozwiązywaniem oraz szczerze cieszą się ze swojej obecności. W zdrowej relacji każda osoba ma przestrzeń do rozwoju i samorealizacji. Partnerzy akceptują siebie nawzajem takimi, jakimi są i nie próbują zmieniać swojej drugiej połowy. W toksycznym związku może występować kontrola i manipulacja w celu osiągnięcia własnych korzyści.

Jak zakończyć toksyczny związek?

Zakończenie toksycznego związku nie jest łatwe, ale jest możliwe. Ważne jest, aby być świadomym oznak toksyczności związku i zdolnym do zidentyfikowania ich, aby podjąć odpowiednie kroki w celu poprawy sytuacji. Po zakończenie toksycznego związku, często konieczna jest pomoc profesjonalisty, takiego jak psychoterapeuta. Ze specjalistyczną pomocą osoby zaangażowane w toksyczne relacje, mogą lepiej zrozumieć swoje wzorce zachowań i nauczyć się zdrowszych strategii komunikacji i rozwiązywania problemów. Pamiętaj, że toksyczni partnerzy nie tak łatwo odpuszczają swoim ofiarom.

Musisz być również gotowa na to, że co jakiś czas toksyczny partner będzie starał się zatruć ci życie nawet po rozstaniu. Koniecznie musisz całkowicie zerwać kontakt z toksycznym partnerem, nie odbieraj telefonów, nie spotykaj się i trzymaj go na dystans. Pamiętaj, że to ty jesteś najważniejsza i robisz to dla własnego dobra.