Toksyczny związek – objawy
Po czym poznać, że jest się w toksycznym związku? Toksyczny związek to relacja, w której jedna ze stron ma wyraźną przewagę nad drugą osobą i wykorzystuje tę nierówność do swoich celów. Toksyczny partner często bywa osobą m.in. oziębłą, wycofaną emocjonalnie, manipulującą, szantażującą i stosującą przemoc fizyczną lub psychiczną. Toksycznym partnerem w związku równie często bywa mężczyzna, jak i kobieta.
Objawy toksycznego związku są łatwe do rozpoznania. Pierwszym z nich jest poniżanie partnera i obniżanie jego poczucia własnej wartości. Toksyczna osoba bazuje na tym mechanizmie, ponieważ pozwala mu on na pełną kontrolę drugiej połówki. Ludzie o bardzo niskim poczuciu własnej wartości boją się wyrażać swoje poglądy, postrzegają siebie jako osoby mniej inteligentne od reszty. Godzą się na złe traktowanie, bo uważają, że nie zasługują na nic lepszego. Często osoby, pozostające w toksycznych związkach, w tym w małżeństwach, są przekonane, że obecny partner to najlepsze, co mogło ich w życiu spotkać. Tacy ludzie mają utrwalone przez toksyczną połówkę poczucie, że nikogo innego nie byliby sobie w stanie znaleźć. Myślą, że są brzydcy, głupi, niewiele warci, nic nie osiągnęli w życiu, a toksyczny (często narcystyczny) partner jedynie utwierdza ich w tym przekonaniu. Ludzie tacy często stają się współuzależnieni lub uzależnieni. Pragną przebywać w towarzystwie drugiej osoby jak najczęściej. Starają się zmienić postępowanie toksycznego partnera, wierząc, że „jak będę go dobrze traktować, to on będzie miał takie samo podejście”.
Toksyczny związek – podłoże psychologiczne
Toksyczny związek to relacja pomiędzy dwiema osobami, w której jedna ze stron dominuje nad drugą, stosując manipulację, przemoc fizyczną lub psychiczną. W jaki sposób dochodzi do sytuacji, w której jedna osoba posiada tak dużą władzę nad partnerem? Nie bez znaczenia są poglądy na tematy takie jak małżeństwo, partnerstwo, wierność i szacunek do drugiej osoby, kształtowane w domu rodzinnym, jeszcze kiedy jesteśmy dziećmi. Najczęściej w dorosłym życiu ludzie opierają swoje związki na wzorcach wyniesionych z domu, czyli zachowują się podobnie jak ich mama czy tata, a podłożem trwania w toksycznej relacji z drugą osobą jest trauma. W ten sposób kształtują się osobowości zarówno dominujących partnerów, jak i ofiar w związku.
Partner staje się toksyczny, ponieważ otrzymuje ciche przyzwolenie na tego typu zachowania od swojej drugiej połówki. Najczęściej wynika to właśnie z błędnych wzorców. Przykładowo, kobieta, która wyrosła w rodzinie, w której mężczyzna dominował nad partnerką, uznaje takie zachowanie za normę i próbuje odtworzyć ten schemat. Często trwa w toksycznym związku, mając nadzieję, że zmieni partnera na lepsze. Kobieta wierzy, że jeśli okaże partnerowi wystarczająco dużo miłości, jej toksyczny mąż lub facet się zmieni, stanie się kochający oraz opiekuńczy. Podobnie jest, jeśli odwrócimy sytuację. Mężczyzna, będący w związku z toksyczną partnerką pragnie jej przychylić nieba, wierząc jednocześnie, że będzie to dla niej motywacją do zmiany zachowania.
Bardzo często trwanie w toksycznym związku wynika też z braku miłości i wzajemnego szacunku w domu rodzinnym. Osoby, które wychowały się w takich rodzinach, rozpaczliwie pragną miłości, uwagi i zrozumienia. Aby je otrzymać, są w stanie znieść o wiele więcej niż każdy inny człowiek. Dzięki czemu stają się łatwą ofiarą dla toksycznego partnera, są bardziej podatne na szantaż emocjonalny i chętniej lgną do osób niedostępnych.
Zobacz także:
Toksyczny mąż – objawy
Toksyczny związek to taki, w którym jedna ze stron działa na drugą w sposób destrukcyjny, niszcząc jej poczucie własnej wartości oraz tłumiąc poglądy, plany i marzenia. Często do przemocy psychicznej dochodzi również fizyczna. Jak rozpoznać toksyczny związek? Jakie są objawy tego, że mąż lub partner to toksyczna osoba?
- Masz niskie poczucie własnej wartości – twój partner utwierdza cię w przekonaniu, że jesteś nic niewarta, podkreślając nieustannie twoją nieporadność i wady,
- Jesteś obarczona odpowiedzialnością za wszystko – twój facet nie podejmuje żadnych decyzji, chętnie za to punktuje każde z twoich niepowodzeń,
- Szantaż emocjonalny – mąż lub partner zmusza cię do określonych zachowań pod groźbą porzucenia, skrzywdzenia lub wręcz przeciwnie – przy pomocy manipulacji. W drugim przypadku odwołuje się on do tego, że gdybyś go kochała, byłabyś w stanie zrobić to czy tamto, a ty, by udowodnić mu swoje uczucia, ulegasz,
- Kłamstwo – twój partner lub mąż często zataja przed tobą prawdę, opowiadając niestworzone historie lub po prostu twierdząc, że „nie musi się tłumaczyć”. Kłamstwa służą mu również w wybieleniu swojego wizerunku – dzięki nim może postawić cię w złym świetle i wpędzić w poczucie winy.
- Wyzwiska i obelgi – podczas kłótni niejednokrotnie zdarza mu się zwyzywać cię od najgorszych. Obelgi pojawiają się również w życiu codziennym – głównie w momencie, gdy nie podporządkujesz się partnerowi.
- Jesteś traktowana z pogardą oraz obarczana winą za wszystko – twój partner lub mąż otwarcie tobą gardzi – twierdząc na przykład, że nie nadajesz się do niczego. Jednocześnie utwierdza cię w tym przekonaniu, obwiniając cię za każdą waszą kłótnię czy niepowodzenie – ukazując ciebie jako prowokatntkę i atakującą, a siebie jako bezbronną ofiarę.
- jesteś ofiarą przemocy fizycznej lub seksualnej – twój mąż lub partner co jakiś czas podnosi na ciebie rękę, argumentując to brakiem posłuszeństwa czy złym prowadzeniem się. Domaga się również częstego zaspokajania w sferze seksualnej – nawet gdy nie masz na to ochoty. Niejednokrotnie poniża cię, wyśmiewając twoją nieudolność łóżkową, jest brutalny i władczy.
Toksyczne małżeństwo – jak rozpoznać, kiedy związek jest toksyczny?
Toksyczny związek niezależnie od tego, czy jest to małżeństwo, czy relacja nieformalna można rozpoznać po symptomach, wymienionych powyżej. Toksyczne małżeństwo lub związek cechują się przede wszystkim wyraźną dominacją jednej strony nad drugą. Osoba toksyczna wykorzystuje swojego partnera, jego zaufanie, miłość i chęć niesienia pomocy do swoich celów. Kompletnie ignoruje on uczucia i emocje drugiej strony, zajęty wyłącznie sobą.
Toksyczny związek – jak naprawić?
Toksyczny związek można naprawić, wymaga to jednak chęci z obydwóch stron oraz profesjonalnego wsparcia. Pierwszym krokiem, jaki musisz wykonać, by naprawić swoją relację z partnerem jest szczera rozmowa. Zawrzyj w niej najważniejsze punkty. Przedstaw jasno to, że nie podoba ci się aktualny stan waszego związku, zaznacz że potrzebujesz zmiany i chcesz, by partner razem z tobą udał się na terapię. Jeśli partner zgodzi się na terapię lub wizytę u psychologa, jest to znak, że dostrzega swoje błędy i chce nad nimi pracować. Jeśli zacznie cię obrażać lub twierdzić, że kreujesz wyimaginowane problemy jest to sygnał, że tego związku nie da się uratować.
Jak zakończyć toksyczny związek?
Toksyczny związek opiera się na współuzależnieniu oraz manipulacji, dlatego zakończenie go nie jest łatwe. Najczęściej osoby, próbujące wyzwolić się z takiej relacji po jakimś czasie wracają do toksycznego partnera. Dzieje się tak, ponieważ wolą być źle traktowane, niż czuć się samotne i niekochane. Jak wyzwolić się z tego błędnego koła? Aby zakończyć toksyczny związek, potrzebujesz wsparcia drugiej osoby, która pomoże ci w trudnych chwilach i na której wsparcie możesz liczyć. W innym przypadku istnieje ryzyko, że będziesz wciąż powracać do tego, co znajome. Najlepiej, by podczas rozstania towarzyszyła ci zaufana osoba. Może to być mama, tata, przyjaciółka lub po prostu bliska ci osoba. Istotne jest to, by mieć obok siebie głos rozsądku, dzięki któremu nie dasz się zmanipulować. Toksyczny partner zazwyczaj bardzo dba o swój wizerunek w oczach innych, dlatego w obecności drugiej osoby nie posunie się do gróźb czy nawet przemocy.
Kolejnym ważnym krokiem do zakończenia toksycznego związku jest terapia. Wizyta u psychologa lub terapeuty pozwoli ci dostrzec twoje dotychczasowe błędy oraz symptomy, których nie udało ci się zauważyć u obecnego, toksycznego partnera. Dzięki profesjonalnej pomocy będziesz w stanie rozpoznać toksyczną osobowość, co może być kluczowe podczas wyboru następnego partnera. Terapia pomoże ci również w radzeniu sobie z samotnością i podniesieniu poczucia własnej wartości. Dodatkowo, pod okiem fachowca możesz nabyć cenną umiejętność, znaną jako asertywność. Dzięki niej będziesz w stanie wyrażać własne zdanie, nauczysz się również nie ulegać wpływom czy to partnera, czy otoczenia.
