Białe małżeństwo katolickie – co to jest? Definicja, zasady i znaczenie 

Białe małżeństwo to potoczna nazwa, która oznacza związek dwóch osób powstrzymujących się od współżycia seksualnego. Zwykle decydują się na taki układ osoby silnie wierzące (choć nie tylko!). Chcą wytrwać w czystości, aby skupić się na wartościach duchowych, które uznają w swoim życiu za ważniejsze niż te cielesne.  

Decyzja o białym małżeństwie może dotyczyć tych osób, które żyją w małżeństwie i w jego ramach podejmowali już aktywność seksualną. Z czasem różne czynniki mogły jednak uniemożliwić lub poważnie utrudnić współżycie, np. impotencja i inne zaburzenia seksualne, homoseksualność lub aseksualność jednego z partnerów czy doznane traumy, np. na skutek gwałtu, zdrady czy molestowania seksualnego. Małżonkowie mogą w takich sytuacjach podjąć decyzję, że pomimo braku możliwości nawiązywania relacji seksualnych, nadal chcą pozostać w sakramentalnym związku, który uznają za nierozerwalny. 


Ślubuję Ci... jako człowiek – dlaczego pary biorą śluby humanistyczne? >>>
 

Białe małżeństwo w Kościele – procedura i prawo kanoniczne 

Kodeks kanoniczny nie definiuje wprost pojęcia „białego małżeństwa”, ani nie zezwala na jego zawarcie w kościele katolickim. Narzeczeni nie mogą podjąć decyzji o zawarciu związku sakramentalnego, który z założenia będzie pozbawiony seksu. Kościół katolicki uznaje, że małżonkowie w dniu ślubu powierzają się sobie wzajemnie w całości, stając się jednym ciałem. Nieodłącznym elementem ich związku staje się odtąd nawiązywanie kontaktów seksualnych.

Zgodnie z prawem kanonicznym, uprzednia, niewątpliwa – absolutna lub względna – niezdolność do podejmowania współżycia co najmniej przez jednego z narzeczonych, czyni ich małżeństwo nieważnie zawartym. Mogą wtedy bez przeszkód zdecydować się jedynie na ślub cywilny. 

Kościół katolicki zaleca jednak białe małżeństwo parom żyjącym w związkach niesakramentalnych. Są to osoby, które zawarły po rozwodzie ślub cywilny z nowym partnerem lub żyją z nim w kohabitacji, mieszkając wspólnie bez ślubu. Jeżeli podejmowałyby aktywność seksualną, wtedy zgodnie z moralnością Kościoła rzymskokatolickiego, pozostawałyby w stanie grzechu ciężkiego. Podczas spowiedzi ksiądz nie miałby możliwości udzielenia rozgrzeszenia. 

Jedyną możliwością przystępowania do Komunii dla osób w związkach niesakramentalnych jest tzw. białe małżeństwo. Para żyje wówczas w przyjacielskiej relacji, jak brat z siostrą. Konieczne staje się wówczas również spełnienie dodatkowych warunków. Można do nich zaliczyć m.in. naprawienie ewentualnych krzywd wobec małżonka sakramentalnego oraz wspólnych dzieci, a także unikanie sytuacji wywołujących zgorszenie – niezbędna może być np. wyprowadzka do innej miejscowości oraz uczestnictwo we mszach świętych poza własnymi parafiami.

Zobacz także:

Nie jest możliwe nawiązanie powtórnego związku sakramentalnego – z wyjątkiem stwierdzenia nieważności wcześniej zawartego małżeństwa.  


Ile kosztuje suknia ślubna? Zapytaliśmy eksperta o to, jaką cenę Polki są w stanie zapłacić >>>
 

Jak załatwić białe małżeństwo? 

Osoby chcące podjąć postanowienie o białym małżeństwie, nie muszą spełniać w tym celu jakichkolwiek formalnych procedur w kościele ani urzędzie stanu cywilnego. Nie istnieje oficjalna praktyka składania przyrzeczenia w obecności kapłana czy wiernych – kobieta i mężczyzna mogą jednak złożyć sobie taką obietnicę. 

Białe małżeństwo - co wolno?

Kościół katolicki „białe małżeństwo” osób pozostających w związkach niesakramentalnych traktuje podobnie, jak relację narzeczonych planujących zawrzeć ślub sakramentalny. Możliwość pełnego uczestnictwa w Eucharystii wymaga więc zachowania czystości. Para powinna więc nie tylko powstrzymywać się od aktywności seksualnej, lecz także oglądania pornografii, masturbacji, pettingu czy innego sposobu seksualnego pobudzania się.

Należy również unikać sytuacji, które mogłyby narażać na występowanie fantazji seksualnych. Samo pojawianie się nieczystych myśli nie jest grzechem, lecz nie należy się im poddawać. 

Kobieta i mężczyzna w białym małżeństwie mogą natomiast okazywać sobie czułość w sposób pozbawiony zabarwienia seksualnego. Dopuszczalne są np. pocałunki czy pełen miłości dotyk, z poszanowaniem granic drugiej osoby. Kościół nie wskazuje szczegółowych wytycznych dotyczących tego, co wolno, a czego nie. Nie można np. jednoznacznie stwierdzić, kiedy pocałunek w białym małżeństwie jest już grzechem. Należy kierować się w takich sytuacjach własnym sumieniem oraz rozeznawać je wspólnie ze spowiednikiem. 


Jak zorganizować ślub i wesele? Dominika Soja-Blat z „Mówię o ślubie” odpowiada na najczęściej zadawane pytania >>>
 

Spowiedź a białe małżeństwo 

Przed rozpoczęciem relacji o charakterze białego małżeństwa, należy przystąpić do spowiedzi. Ksiądz będzie mógł udzielić rozgrzeszenia jedynie pod warunkiem, że penitent szczerze wyzna grzechy, wyrazi za nie skruchę oraz postanowi zadośćuczynić wszystkim osobom, którym z powodu swoich grzechów wyrządził krzywdę, np. byłemu małżonkowi czy wspólnym dzieciom. Poinformowanie kapłana o chęci wytrwania w białym małżeństwie daje możliwość rozgrzeszenia, a następnie przystępowania do Komunii. 

Białe małżeństwo – jak sobie poradzić? 

Wytrwanie w białym małżeństwie może nie być łatwe. Kobieta i mężczyzna mogą zmagać się w jego trakcie z niezaspokojonymi potrzebami, które wynikają z zaprzestania uprawiania seksu - oczywiście wszystko zależy od osoby, sytuacji, powodów decyzji o wyborze białego małżeństwa. W każdym razie istnieje ryzyko, że przynajmniej jedna ze stron będzie próbowała zaspokajać swoje potrzeby seksualne poza związkiem, np. nawiązując romans z inną osobą, oglądając pornografię czy masturbując się. Ryzyko takie występuje zwłaszcza w przypadku, kiedy decyzję o białym małżeństwie podjęła tylko jedna ze stron, wymuszając jej akceptację na partnerze czy partnerce. 

Całkowicie naturalnym jest, że trwanie w białym małżeństwie wiąże się z licznymi dylematami, zwątpieniami i walką z własnymi słabościami. Osoby wierzące mogą w trudnych momentach szukać pomocy u Boga i prosić o jego łaskę. Prędzej czy później dochodzą do wniosku, że wyłącznie własnymi siłami nie będą w stanie wytrwać w czystości. Pomocna okazuje się wtedy modlitwa, medytacja, regularna spowiedź, częsty udział w Eucharystii czy adoracja Najświętszego Sakramentu. Otwarcie się na sprawy duchowe ułatwia również udział we wspólnocie oraz czytanie katolickich książek czy czasopism. 

Osoby będące w białym małżeństwie powinny również zadbać w szczególny sposób o budowanie między sobą przyjacielskiej więzi. W miejsce bliskości seksualnej warto wprowadzić częste gesty czułości, szacunku, doceniania, wdzięczności, zrozumienia czy wzajemnego wsparcia. Niezbędne są częste rozmowy o własnych uczuciach – zwłaszcza w chwilach zniechęcenia i zwątpienia, aby wzajemnie się podnosić na duchu i dodawać sił. Warto także zadbać o swoje pasje i spędzać jak najwięcej czasu w aktywny sposób, np. biegać, ćwiczyć fitness, pływać czy wychodzić na spacery. 


Czego nie zakładać na wesele? Zapytaliśmy wedding plannerkę! >>>
 

Białe małżeństwo a rozwód 

Podjęcie przed zawarciem ślubu decyzji o białym małżeństwie powoduje, że staje się ono od samego początku nieważne, ponieważ więź seksualna jest nieodłącznym elementem związku sakramentalnego. W kościele katolickim nie istnieje możliwość rozwodu, ponieważ przyjmuje się, że małżeństwo ma charakter nierozerwalny aż do śmierci któregoś ze współmałżonków.

Jest jednak dopuszczalne ubieganie się o stwierdzenie nieważności małżeństwa – często procedura taka jest błędnie określana jako „rozwód kościelny” lub „unieważnienie ślubu”. Małżeństwo może zostać uznane za nieważne, jeżeli jedna ze stron ukryła przed drugą okoliczność uniemożliwiającą podejmowanie aktywności seksualnej.

Jeśli impotencja, uraz psychiczny czy inna przyczyna zaistnieje dopiero po ślubie, wtedy nie daje to podstaw do stwierdzenia nieważności zawarcia małżeństwa. Nie jest także możliwe ubieganie się o to w sądzie biskupim, kiedy jeden z małżonków podejmie decyzję o białym małżeństwie wbrew woli drugiej strony. Może być to jednak powód, aby wnioskować o rozwód cywilny z winy współmałżonka.