Pożądanie: co to jest?
Pożądanie jest bardzo silnie odczuwaną potrzebą posiadania czegoś lub kogoś. Uczucie to opiera się na pociągu fizycznym, najczęściej w stosunku do innej osoby, ale często też do rzeczy fizycznych lub zaspokojenia potrzeb fizjologicznych. Możemy pożądać nowego samochodu, ale też seksu lub snu i bezpieczeństwa.
Pożądanie jest emocją powodowaną przez jeden ze szlaków układu nerwowego. Podłoże pożądania jest jednakowe w przypadku uzależnień, jak i pociągu do drugiej osoby. Pożądanie równie silnie mogą odczuwać hazardziści, narkomani, jak i mocno zakochani lub chciwi ludzie.
Pożądanie jest uwarunkowane genetycznie i zapisane w DNA. Jego główną funkcją jest podtrzymanie gatunku. Pożądanie pierwotnie nie miało nic wspólnego z chciwością i innymi psychologicznymi pobudkami. Wywodzi się z biologicznej potrzeby prokreacji, identycznej, jaką odczuwają zwierzęta.
Aktywatorem pożądania są czynniki świadome, takie jak: ubiór, wygląd, zapach, sposób poruszania się, ale też czynniki podświadome, przykładowo feromony kobiece uwalniane podczas jajeczkowania.
Pożądanie, a psychologia
Pożądanie jest silną emocją posiadania jakiejś rzeczy, odczucia lub osoby. Przybiera ono wiele postaci, a u jego podstaw leży szereg różnorodnych motywacji. Emocja ta może występować w pozytywnym aspekcie i stanowić natchnienie dla realizacji postawionych sobie celów i planów. Może być siłą napędową dla miłości, ponieważ jest jednym z czynników warunkujących odczuwanie wzajemnego pociągu. Uczucie pożądania jest nierozłącznym elementem udanego współżycia, które stanowi podstawę dla długotrwałej i zgodnej relacji. Jest ono niezwykle cenne w dojrzałej miłości i na etapie zakochiwania się. To pożądanie leży u podstaw zauroczenia. Pożądanie można stymulować i wywoływać, zarówno poprzez stosowanie świadomych technik afirmacji i planowania, jak również oddziaływania podświadomego.
Pożądanie w miłości przybiera formę zachwytu i nierozerwalnie łączy się z szacunkiem. Często temu typowi uczucia w ogóle nie towarzyszy pragnienie kontaktu seksualnego, a nawet jeśli do niego dochodzi, to zbliżenia nie służą rozładowaniu napięcia i podświadomie uwarunkowanej chęci prokreacji, ale stanowią szczególną formę wyrażenia miłości, oddania, zaufania i szacunku. Ten rodzaj pożądania występuje wówczas, gdy nie motywuje go chęć własnej przyjemności i satysfakcji, ale potrzeba sprawienia przyjemności drugiej osobie, jej dobro.
Niestety pożądanie może także przybrać negatywny wydźwięk. Wówczas jest nierozerwalnie połączone z chciwością. Warunkuje traktowanie drugiego człowieka jak przedmiot, silną chęć posiadania go jako swojej własności. To wyraz braku szacunku, odbieranie innym możliwości decydowania o sobie. W tym wypadku nie musi jednoznacznie oznaczać to tworzenia patologicznej relacji dwojga ludzi, ale może też przybierać formę otaczania się kręgiem znajomych, z którymi nie jesteśmy w stanie nawiązać głębszej i wartościowej relacji, ale pomimo to znajdują się oni w naszym otoczeniu, bo z jakiegoś względu ich obecność jest dla nas wygodna. Może to wynikać z ich pozycji społecznej, zamożności, popularności, wyglądu, przynależności lub innych cech odbieranych przez nas w danym momencie za cenne. Taka relacja oparta jest na silnie narcystycznej postawie i podejściu do świata, które nakazuje stawiać samego siebie w centrum uwagi, a obecność innych ludzi ma nam to ułatwić.
Zobacz także:
Kolejnym ważnym aspektem pożądania jest fakt, iż może bardzo szybko przemienić się w nałóg. Zwykła chęć zapalenia kończy się uzależnieniem od nikotyny, chęć spróbowania szczęścia – hazardem, a chęć zaimponowania kolegom – narkomanią. Niekontrolowane pożądanie może spowodować wiele złego.
Pożądanie, a pragnienie: różnice
Pożądanie jest pierwotnym przeżyciem o cechach intencjonalnych – pożąda się kogoś lub czegoś, konkretnych osób lub rzeczy. Aby móc czegoś pożądać, najpierw należy to poznać. Pożądanie jest uzależnione od naszego stosunku do danej osoby lub przedmiotu. Musimy znać jego wartość, aby chcieć je posiadać.
Pragnienie jest silną potrzebą zaspokojenia braku lub niedoboru czegoś lub kogoś. To rodzaj tęsknoty, ale skierowanej w przyszłość, do zdarzeń i rzeczy, które jeszcze się nie wydarzyły i nie są nam znane.
Pożądanie i pragnienie są mocno nasycone emocjami. Obydwa te odczucia mają charakter dążeniowy. U ich podstawy leży jakiś brak – pragnie i pożąda się czegoś, czego w danym momencie nie ma. Jednak pożądanie nie znosi oczekiwania, chce się, aby deficyt był zastąpiony natychmiast, tu i teraz. Tym się różni od pragnienia, że ma swój konkretny obiekt, który jest w stanie dać uczucie spełnienia i zaspokojenia, niestety tylko chwilowe, ponieważ pożądanie trudno jest nasycić. Pragnienie nigdy nie może zostać zaspokojone, ono wciąż doskwiera i męczy. Jest głębokim przeczuciem, że chociaż żyje się tu i teraz, to prawdziwe życie nam umyka, ponieważ toczy się gdzieś indziej.
Jak się rodzi pożądanie?
Pierwotne uczucie pożądania rodzi się podświadomie i jest uwarunkowane wewnętrzną potrzebą przetrwania i przedłużenia trwałości gatunku. Jest zapisane w naszym DNA i nie sposób go zatrzymać. Na jego siłę wpływa wiele czynników: wygląd, zapach, poglądy, wizja świata, działalność hormonów i sygnały wysyłane na poziomie podświadomości. Pożądanie uwarunkowane jest reakcjami chemicznymi zachodzącymi w ludzkim organizmie.
Pożądanie, które ma swoje podłoże w uczuciu chciwości i chęci posiadania ma charakter wtórny. Jego podłoże leży we wpojonym narcystycznym pojmowaniu świata, które warunkuje obecne społeczeństwo, wyznawane przez nie poglądy i idee. Chcemy być sławni, bogaci, otaczać się pięknymi ludźmi i przedmiotami, a wszystko to, aby zaspokoić własne ego, podbudować poczucie wartości i zaimponować innym. Pobudza nas wywoływanie zazdrości u innych, bycie obiektem westchnień i podziwu. To uczucie nie ma nic wspólnego z genetyką oraz pragnieniem dobra dla innych.
Kiedy mija pożądanie?
Pożądanie odczuwane jest w odmienny sposób w zależności od płci. Uczucie u kobiet ma charakter responsywny, co oznacza, że pobudzają je bodźce zewnętrzne: scena w filmie, książka, dotyk lub słowa. Pożądanie u kobiet rodzi się z momentów, które są dla nich z jakiegoś powodu seksualne. Natomiast uczucie pożądania u mężczyzn pojawia się nagle i nie jest uwarunkowane bodźcami zewnętrznymi. On pragnie seksu tu i teraz. Nierównomierne odczuwanie pragnienia zbliżeń może być powodem, który wygasi uczucie pożądania u stron.
Osłabienie pożądania następuje również na skutek przemęczenia i stresu związanego np. z pracą, ale także przez rozwój nowych technologii. Mówi się nawet, że akurat brak pożądania to nowa choroba kobieca. Jak czytamy w książce „Radość z kobiecości”, według badań przeprowadzonych w 2013 roku jedna na trzy Brytyjki ma problemy związane z brakiem ochoty na seks. „Zapominamy o tym, by się dotykać i spoglądać sobie w oczy.”
W przypadku kobiet to, co mocno wpływa na odczuwanie u nich pożądania to... wyobraźnia. Dlatego nie wstydźmy się fantazjować! Im więcej seksualnych wyobrażeń, tym większa szansa, że ochota na seks po prostu wzrośnie. Najpopularniejsze fantazje seksualne u kobiet (czyli o jakim seksie marzymy) opisaliśmy tutaj.
Pożądanie może być wzbudzone nagle do konkretnej osoby lub przedmiotu, który znamy powierzchownie. W momencie dokonania dogłębnej analizy może dojść do wystąpienia różnic pomiędzy naszymi wyobrażeniami i oczekiwaniami względem obiektu pożądania, a rzeczywistością. Wówczas pożądanie wygasa lub zamienia się w poczucie potrzeby posiadania, która motywowana jest egoizmem i chciwością, a nie miłością lub sympatią.
Miłość czy pożądanie – jak rozróżnić [TEST]
Miłość i pożądanie nie stanowią uczuć tożsamych, ale aktywują powiązane ze sobą obszary mózgu. W przypadku pożądania główną rolę odgrywa cielesność i chęć zaspokojenia egoistycznych potrzeb. W przypadku miłości najważniejsze są kwestie duchowe.
Odróżnienie pożądania od miłości ułatwi poniższy test. Jeśli co najmniej dwie odpowiedzi na pytania będą brzmiały: „tak”, to znak, iż odczuwane emocje to jedynie pożądanie:
- Czy na widok tej osoby miękną ci kolana i puszczasz wodze fantazji wyobrażając sobie was w sytuacjach intymnych?
- Czy po pierwszym seksie zdałaś sobie sprawę, że twój poziom zainteresowania zmalał lub masz ochotę kontynuować tę znajomość, ale tylko w sypialni?
- Nie wyobrażasz sobie z tą osobą ślubu ani dzieci?
