Czym jest wysoka wrażliwość i kim są ludzie wysoko wrażliwi?

Wysoka wrażliwość jest cechą osobowości, która dotyczy około 15-20% populacji. Ludzie wysoko wrażliwi (także ang. HSP - Highly Sensitive Person, WWO) charakteryzują się intensywniejszym odbieraniem bodźców z otoczenia, zarówno emocjonalnych, jak i zmysłowych. Osoby o wysokiej wrażliwości mają skłonność do pogłębionej refleksji, ulegania silniejszym emocjom oraz subtelniejszej percepcji otaczającego ich świata. W większości przypadków są również znaczniej bardziej wrażliwi na stres, hałas, czy przebywanie w zatłoczonych pomieszczeniach, co może prowadzić do potrzeby dłużej i bardziej złożonej regeneracji po przeżyciu intensywnych w odbiorze momentów.

Ludzie wysoko wrażliwi przejawiają także zwiększone poczucie empatii, zdolność do odczytywania emocji innych oraz dbałość o harmonię w relacjach. Silne i wielopłaszczyznowe przetwarzanie bodźców ma w ich przypadku i ciemne strony - może prowadzić do przeciążenia emocjonalnego, a na dalszym etapie stanów pogłębionego zagubienia i smutku. Ważne jest więc, aby zrozumieć i akceptować tę cechę osobowości i wykorzystywać ją jako atut w twórczości, relacjach czy pracy, jednocześnie zapewniając sobie odpowiednie strategie radzenia sobie z emocjami.

Ludzie wysoko wrażliwi - cechy. Czym się wyróżniają osoby o wyjątkowej wrażliwości?

Ludzie wysoko wrażliwi posiadają szereg unikalnych cech, które wpływają na ich sposób odbierania świata i reagowania na to, jakie wyzwania przed nimi stawia. Oto dziesięć cech charakterystycznych wykazywanych przez ludzi wysoko wrażliwych, które obrazują, jak złożone jest to typ osobowości.

  1. Intensywna emocjonalność: osoby wysoko wrażliwe doświadczają emocji w sposób bardziej intensywny niż inni. Bywają głęboko poruszone zarówno w sytuacjach radosnych, jak i smutnych.
  2. Pogłębiona empatia: WWO mają wyjątkową zdolność do wczuwania się w uczucia i doświadczenia innych. Potrafią z łatwością wychwycić niewerbalne sygnały emocjonalne i zrozumieć emocje innych ludzi.
  3. Wyostrzona percepcja: WWO wykazują większą wrażliwość na subtelne szczegóły otoczenia. Mogą zauważać detale, które innym umykają, co sprawia, że ich doświadczenie zmysłowe są bogatsze.
  4. Większa refleksyjność: osoby wysoko wrażliwe często spędzają więcej czasu na refleksji nad swoimi myślami i uczuciami. Ich życie wewnętrzne to w większości analizy i kontemplacje.
  5. Podatność na przeciążanie: z powodu intensywnego przetwarzania bodźców, WWO mogą łatwiej i szybciej ulegają przeciążeniu psychicznemu i emocjonalnemu. Potrzebują również więcej czasu na regenerację po intensywnych doświadczeniach.
  6. Unikanie konfliktów: ludzie wysoko wrażliwi często dążą do pokojowych rozwiązań - unikają konfliktów i często posiadają wyjątkową umiejętność tworzenia harmonijnych relacji. Konfrontacje emocjonalne mogą być dla nich trudne do zniesienia.
  7. Wyjątkowa wrażliwość na kulturę i sztukę: wiele spośród WWO to osoby zafascynowane sztuką, muzyką, literaturą i innymi formami ekspresji kulturalnej - dostrzegają subtelne niuanse i głębokie przesłania.
  8. Rozwinięta intuicja: dosoby wysoko wrażliwe często polegają na swojej rozwiniętej intuicji (nie tylko emocjonalnej) i wewnętrznym przewodnictwie w podejmowaniu decyzji.
  9. Wrażliwość na naturę: WOO często inaczej reagują na naturę i zmiany w otoczeniu - hałas, światło, czy zapachy. Bodźce te mogą wpływać na ich komfort i samopoczucie.
  10. Większe pokłady kreatywności: ludzie wysoko wrażliwi często posiadają szczególnie rozwiniętą kreatywność, wynikającą z ich zdolności do wnikliwego obserwowania świata i odmiennego spojrzenia na rzeczywistość.

Cechy te stanowią tylko niewielką część spektrum cech charakterystycznych dla osób wysoko wrażliwych, o czym bezwględnie należy pamiętać wchodząc z nimi w relacje lub po prostu nimi będąc. Ich zrozumienie i akceptacja, zarówno przez same WWO, jak i przez otoczenie pozwala tworzyć dla nich wspierające środowisko. 

Problemy osób wysoko wrażliwych. Z czym zmagają się ludzie wysoko wrażliwi?

Osoby wysoko wrażliwe właściwie każdego dnia napotykają na pewne wyzwania związane z ich specyficzną naturą, na które niestety nie mają wpływu. Wymieniamy ich dziesięć, jednak w rzeczywistości jest ich znacznie więcej, a dodatkowo ich częstotliwość i intensywność różni się w zależności od osoby.

  • Przeciążenie emocjonalne: intensywne odczuwanie emocji, które może prowadzić do szybkiego przeciążenia emocjonalnego. W sytuacjach stresujących lub konfliktowych, WWO ze zwiększonym natężeniem odczuwają przytłaczające ich emocje, które trudno jest im zneutralizować.
  • Trudności w radzeniu sobie ze stresem: ludzie wysoko wrażliwi miewają trudności w radzeniu sobie ze stresem, ponieważ ich system nerwowy silniej reaguje na bodźce stresowe. Mogą doświadczać przewlekłego zmęczenia i wypalenia (np. zawodowego).
  • Zwiększona wrażliwość na krytykę: WWO bywają bardziej wrażliwe na krytykę i negatywne komentarze, co może wpływać na ich samoocenę i poczucie własnej wartości.
  • Trudności w nowych sytuacjach: wchodzenie w nowe sytuacje lub spotykanie nowych osób może być niezwykle trudne dla osób wysoko wrażliwych - ich umysł i ciało mogą reagować z większym napięciem w obliczu nieznanych bodźców.
  • Przeładowanie bodźcami: ze względu na swoją zdolność do wnikliwej percepcji, WWO mogą łatwo przeładować się bodźcami z otoczenia. To z kolei może prowadzić do znużenia i potrzeby wycofania się w celu regeneracji.
  • Nadmierna empatia: choć empatia to cenna cecha, nadmierna wrażliwość na uczucia innych może prowadzić do braku zdystansowania się od problemów innych ludzi oraz poczucia obciążenia ich emocjami.
  • Trudności ze stawianiem granic: ludzie wysoko wrażliwi miewają trudności w wyznaczaniu i utrzymywaniu granic osobistych, co może prowadzić do nadmiernego angażowania się w relacje, czy sytuacje, które negatywnie wpływają na ich samopoczucie.
  • Społeczne wyzwania: w społeczeństwie skoncentrowanym na ekstrawersji, osoby wysoko wrażliwe mogą się czuć niezrozumiane lub niepasujące do ogółu. Wiele z nich może doświadczać presji i jej ulegać, by dopasować się do norm społecznych.
  • Zmęczenie zewnętrznymi bodźcami: hałas, intensywne światło czy gwałtowne zmiany atmosferyczne - wszystko to może wywierać większy wpływ na osoby wysoko wrażliwe, co może determinować ich poczucie komfortu.
  • Zintensyfikowane odczuwanie presji społecznej w miejscu pracy: w miejscu pracy WWO mogą odczuwać stałą presję, by dostosowywać się do szybkiego tempa i wymagań. Zadania wymagające dużego angażowania emocjonalnego mogą je również szybko i silnie przeciążać.

Warto pamiętać, że wyzwania te są tylko częścią doświadczeń WWO i każda osoba posiadająca ten typ osobowości może doświadczać ich w inny sposób. Ważne jest, aby ludzie wysoko wrażliwi byli świadomi swoich cech i potrzeb oraz rozwijały strategie radzenia sobie w zrównoważony sposób.

Skąd wiedzieć, że jestem osobą wysoko wrażliwą? Test na WWO

Istnieje kilka testów i kwestionariuszy, które mogą pomóc w określeniu, czy jesteś osobą wysoko wrażliwą.Pamiętaj jednak, że testy te są jedynie narzędziami orientacyjnymi i niekoniecznie stanowią ostateczną diagnozę. Jeśli masz wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z psychologiem lub specjalistą ds. zdrowia psychicznego. Mimo wszystko, jeśli podejrzewasz, że jesteś WWO, wykonaj poniższy test:

Zobacz także:

Test na wysoką wrażliwość (WWO, HSP)

Odpowiedz »tak« lub »nie« na poniższe pytania:

  1. Czy często odczuwasz emocje głęboko i intensywnie?
  2. Czy zauważasz u siebie zwiększoną/nadmierną empatię w stosunku do innych ludzi?
  3. Czy zauważasz subtelne detale w otoczeniu, do których inni mogą nie przywiązywać uwagi?
  4. Czy odczuwasz dyskomfort w hałaśliwych, zatłoczonych lub intensywnie oświetlonych miejscach?
  5. Czy potrzebujesz więcej czasu na regenerację po intensywnych wydarzeniach czy spotkaniach towarzyskich?
  6. Czy unikasz konfliktów i stresujących sytuacji?
  7. Czy masz skłonność do refleksji i nadmiernego analizowania swoich myśli, uczuć, emocji?
  8. Czy łatwo i szybko się przeciążasz, gdy masz zbyt wiele zadań do wykonania?
  9. Czy odczuwasz pogłębione emocje w związku z pięknem sztuki, muzyki lub natury?
  10. Czy inni ludzie czasem określają cię jako osobę wrażliwą lub zamyślona?

Jeśli udzieliłeś/udzieliłaś więcej odpowiedzi twierdzących niż przeczących, istnieje duże prawdopodobieństwo, że jesteś osobą wysoko wrażliwą. Pamiętaj jednak, że to tylko wstępna ocena, a pewność uzyskasz dzięki konsultacji i wnikliwej analizie dokonanej przez z profesjonalistę, np. psychoterapeutę.

Jak radzić sobie w życiu będąc osobą wysoko wrażliwą? Książki dla osób wysoko wrażliwych

Nie chcemy udzielać wam rad w tym szczególnie wrażliwym temacie. Lepiej, żeby zrobili to eksperci. Jeśli możecie i chcecie, najepszym rozwiązaniem dla osób wysoko wrażliwych jest kontakt ze specjalistą i w razie potrzeby (popartej chęcią) - psychoterapia. Przed tym możecie sięgnąć po specjalistyczną wiedzę ekspertów zawartej w różnego rodzaju periodykach. 

Oto książki dla osób wysoko wrażliwych, które zbierają świetnie opinie wśród czytelników. Będą doskonałym źródłem wiedzy -szczegółowo podejmują temat wysokiej wrażliwości i wskazują sposoby radzenia sobie z nią.

Elaine N. Aron, Wysoko wrażliwi, wyd. Feeria, cena ok. 30 zł

Książka „Wysoko wrażliwi” Elaine N. Aron jest swego rodzaju kompendium wiedzy na temat tego, kim są WWO. Autorka wskazuje, w jaki sposób można zidentyfikować tę cechę u siebie. W poradniku znajdziecie również test, który pozwoli odkryć u siebie (i innych) oznaki wysokiej wrażliwości. Jako psychoterapeutka i jednocześnie osoba wysoko wrażliwa autorka wypowiadać się na temat wysokiej wrażliwości w sposób szeroki i wielopoziomowy. W jaki sposób postrzegać swoją przeszłość pozytywnie, umacniając wiarę we własne możliwości? Jak nabierać pewności siebie będąc WWO? Na te i wiele innych pytań znajdziecie odpowiedzi w książce Elaine N. Aron.

Elaine N. Aron, Wysoko wrażliwi i miłość, wyd. Feeria, cena ok. 30 zł

Książka będącą naturalną kontynuacją poradnika Wysoko wrażliwi Elaine N. Aron. Szczegółowo opisuje różne aspekty relacji tworzonych przez osoby wysoko wrażliwe. Opowiada na wiele nurtujących WWO pytań, m.in. jak układają się relacje, zależnie od tego, czy wysoko wrażliwy jest mężczyzna, czy kobieta, czy osoby wysoko wrażliwe tworzą dobre związki z innymi osobami wysoko wrażliwymi, czy jak wysoka wrażliwość wpływa na życie seksualne

Christel Petitcollin, Jak mniej myśleć. Dla analizujących bez końca i wysoko wrażliwych, wyd. Feeria, ok. 30 zł

Książka stworzona z myślą o osobach, którym natłok myśli nie daje zasnąć i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Pozwala zrozumieć i poradzić sobie z sytuacją, gdy w głowie WWO kłębi się tak wiele myśli, że nie są w stanie się na niczym skupić. W Jak mniej myśleć Christel Petitcollin udziela wskazówek i rad, które mają pomóc zapanować osobom wysoko wrażliwym nad procesami myślowymi i odkryć, jak uciszyć wewnętrzny głos powodujący rozproszenie i rozedrganie. Sugerowane w książce rozwiązania mają doprowadzić do pozbycia się nadmiaru myśli, które utrudniają i uprzykrzają życie, a co za tym idzie sprawić, że jakość m.in. snu osób wysoko wrażliwych poprawi się.

Joanna Kozłowska, Wysoka wrażliwość. Poradnik dla tych, którzy czują za dużo, wyd. Znak, cena ok. 30 zł

Wysoka wrażliwość. Poradnik dla tych, którzy czują za dużo autorstwa Joanny Kozłowskiej w szczegółowy sposób pokazuje w jaki sposób z wysokiej wrażliwości uczynić swoją mocną stronę, co możesz robić, by żyć w zgodzie ze sobą i na jaką pracę warto się zdecydować, by czerpać z niej pełnymi garściami.

Magdalena Juchniewicz, Monika Pryśko, Wrażliwiec to ja. Jak radzić sobie w życiu, będąc wysoko wrażliwą osobą, wyd. Pascal, cena ok. 30 zł

Książka Magdaleny Juchniewicz i Moniki Pryśko to swoisty „poradnik przetrwania” dla osób wysoko wrażliwych. Ułatwiamy oswojenie wrażliwości, której być może jeszcze nie rozumiesz. Nic się nie martw, jesteś o krok od poczucia ulgi i wolności, od zgłębienia swoich naturalnych predyspozycji i zaakceptowania emocjonalnej strony samej siebie. Twoja wrażliwość to nieoszlifowany diament, który już niedługo zalśni pełnym blaskiem - piszą o swojej pozycji autorki.

czytaj również: