Czym jest kawa i jak działa na twój organizm?

Podczas picia naturalnej kawy przede wszystkim pobudzany jest centralny układ nerwowy. Kofeina podnosi poziom aktywności mózgu i zwiększa przepływ krwi. Jej działanie polega na blokowaniu wywołujących senność receptorów, dlatego po wypiciu kawy odczuwasz przypływ wigoru, dobry nastrój, zwiększoną aktywność fizyczną i psychiczną. 

Działanie kawy wypijanej w umiarkowanej ilości:

  • zwiększa wydajność pracy;
  • pozytywnie wpływa na trawienie;
  • odnosi ciśnienie krwi i zwiększa liczbę uderzeń serca.

Jednak nie każdy z nas może cieszyć się takim efektem, niektórzy czują się źle po wypiciu jednej filiżanki małej czarnej, a czasem jest tak, że pobudzająca moc kofeiny na nas praktycznie nie działa. Jak to możliwe, że niektórzy z nas czują się senni po kawie?

Dlaczego po kawie chce się spać? 

Filiżanka mocnej kawy rano to wspaniały sposób na zastrzyk energii na cały dzień. Wielu o tym wie, ale nie każdy z nas jest skłonny zgodzić się z tym stwierdzeniem. Okazuje się, że są ludzie, którzy po kawie czują potrzebę, by położyć się spać. Dlaczego tak się dzieje? Wpływa na to kilka czynników.

Zdarza się, że osoba regularnie pijąca kawę po pewnym czasie zaczyna zauważać, że ulubiony napój nie powoduje już uczucia wigoru. Oznacza to, że organizm przystosował się do okresowego przyjmowania substancji blokującej receptory adenozynowe i rozwinął mechanizm kompensacyjny. Kiedy na to wpadniemy, postanawiamy często zwiększyć dawkę. Mimo tego po dodatkowej filiżance może nam chcieć się spać jeszcze bardziej! W takim przypadku trzeba tymczasowo zrezygnować z ulubionego napoju, bo kawa w dużych ilościach nie ożywia układu nerwowego, a wręcz przeciwnie - ma na niego zły wpływ.

Innym powodem jest liczba wypitych filiżanek w krótkim okresie. Dlaczego? Ponieważ duże spożycie tego napoju może wpłynąć na senność. Oczekiwane pobudzające działanie kawy będzie też słabsze u osób, które dodają do niej mleko, ponieważ ono znacznie osłabia działanie kofeiny – więc po cappuccino lub latte zmęczona osoba zasypia szybciej.

Jeśli kawa nie daje pożądanego efektu, warto pomyśleć o innych napojach, które mogą pobudzić. Pomyśl na przykład o zielonej herbacie i jej korzystnych właściwościach, zawiera ona również kofeinę, ale jej działanie można nazwać zdrowszym i łagodniejszym w przeciwieństwie do kawy. Jeśli nie możemy sobie pozwolić na drzemkę, potrzebujemy pobudzeni rano czy w ciągu dnia, dobrym sposobem na to będzie też spacer na świeżym powietrzu czy potańczenie do energetycznej piosenki. W ten sposób naturalnie podkręcimy krążenie krwi, dotlenimy organizm i zyskamy porcję endorfin, które pomogą nam zabrać się do działania.

Dlaczego lepiej nie pić kawy po przebudzeniu?

Kluczowym hormonem wytwarzanym przez nasz organizm w ciągu dnia jest kortyzol — to on pomaga obudzić się rano i zasnąć wieczorem. Rano poziom hormonu jest najwyższy, a jeśli w tym czasie wypijesz kawę, to zablokuje ona jego produkcję, co oznacza, że po pewnym czasie znów będzie ci się chciało spać. Zwykle produkcja kortyzolu odbywa się między 6 a 9 rano, więc najlepiej jest pić kawę o 10 rano lub po obiedzie.

Zobacz także:

Jak zapobiegać senności po wypiciu kawy?

Istnieje kilka sposobów na zwiększenie ożywczego działania kofeiny. Skutecznym sposobem unikania senności po wypiciu kawy jest nawadnianie organizmu. Aby nie chciało nam się spać, lepiej do każdej filiżanki kawy wypić szklankę wody. Nie zaleca się również dodawania zbyt dużej ilości cukru.

Ogólnie rzecz biorąc, sen jest najważniejszą częścią naszego życia, a kawa nie zawsze może zrekompensować jego brak. Kofeina naprawdę zwiększa ilość energii, zmniejsza senność, a nawet może poprawić nastrój, ale nigdy całkowicie nie zastąpi nam odpowiedniej ilości snu!